«Δεν γράφουμε Ιστορία, σκέφτεται, απλώς την αφήνουμε να μας παρασύρει. Σαν τα ρεύματα της θάλασσας. Ξεμακραίνουμε απ᾽ την κόστα: η Ιστορία μάς παρασέρνει. Μετά από τόσες δεκαετίες εξημέρωση, τώρα εξεγείρεται. Κι επειδή είμαστε ανίκανοι να τη μεταμορφώσουμε, μας στέλνει τον λογαριασμό».

«33 στροφές» του Κανέκ Σάντσες Γκεβάρα (εκδόσεις Ίκαρος), ένας σπαραγμός για μια χώρα που όλοι ονείρευονταν ως παράδεισο και κάποιοι την ζούσαν ως κόλαση.

Ο εγγονός του Τσε Γκεβάρα προσπαθεί να ανοίξει τους "δρόμους' όπως η βελόνα του πικάπ βρίσκει το δρόμο της μέσα στα αυλάκια σε έναν του δίσκου. Όταν όμως παίζει ο δίσκος ακούς μουσική. Ακόμη και με σκόνη, και κακό ήχο η μουσική αναδύεται. Δεν είναι πάντα έτσι και με τη ζωή του ήρωα των 33 στροφών. 

Η απόγνωση του ανθρώπου που σκέφτεται μην αντέχοντας την καθημερινότητά του είναι κυρίαρχο στοιχείο στο βιβλίο του του Γκεβάρα. Η ματαίωση των ονείρων, και η αγωνία ότι εύκολα, χωρίς λόγο, χωρίς ορατή αιτία μπορεί να βρεθεί απόβλητος από το καθεστώς έχουν αποδοθεί με εξαιρετικό λόγο – γεγονός που αναδεικνύει και η μετάφραση του Αχιλλέα Κυριακίδη.

Διαβάζοντας τις 33 στροφές είναι σαν να βλέπεις φωτογραφίες που κάποτε ήταν ζωντανές γεμάτες χρώμα αλλά τώρα ένα φίλτρο τις έχει θαμπώσει. Αυτά που έχουν καταγραφεί είναι εκεί. Προσπαθεί ο ήρωας να διακρίνει το «φως», προσπαθεί να πάρει τη ζωή του στα χέρια του.

Η δουλειά, το γραφείο, ο χωρισμός, η αγκαλιά μιας ρωσίδας, και η ελπίδα τον διακατέχουν την ίδια ώρα που προσπαθεί να (ξανα)σταθεί στα πόδια του.

Ένας απρόσωπος ήρωας, ένα γρανάζι σε μια ξεκούρδιστη μηχανή βρίσκει τον δικό του δρόμο.
Η φωτογραφία γίνεται το όπλο του. Μια μηχανή που του χαρίζουν, και αντικαθιστά μια ρώσικη μπακατέλα, με δύο φακούς γίνονται το καινούριο «αυλάκι», ο νέος δρόμος που θα τον οδηγήσει τελικά κι αυτόν σε μια βάρκα.

Το βιβλίο εκτός από ένα δριμύ «κατηγορώ» είναι ένα τραγούδι αισιοδοξίας και ελπίδας, παιγμένο στις 33 στροφές! Ακόμη κι αν ο δίσκος είναι γρατζουνισμένος, ο συγγραφέας μας στέλνει τη δική του μελωδία.

Γιάννης Καφάτος

Ο Canek Sánchez Guevara, εγγονός του Che Guevara, γεννήθηκε στην Αβάνα το 1974. Ήταν συγγραφέας, μουσικός, φωτογράφος, και γραφίστας. Συνεργάστηκε στο Μεξικό με τις σημαντικότερες εφημερίδες ως αρθρογράφος και ανταποκριτής. Είχε γράψει πολλά μυθιστορήματα και δοκίμια, με το 33 στροφές να είναι το μόνο βιβλίο του που εκδόθηκε. Πέθανε το 2015 στην Πόλη του Μεξικό στα σαρανταένα του χρόνια. Δεν ξύπνησε ποτέ από τη νάρκωση μετά από επέμβαση καρδιάς.