Πανεπιστημιακά Τ14

πανεπιστημιακά περιοδική έκδοση του Πανεπιστημίου Μακεδονίας

ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΚΑΙ Η ΑΠΟ-ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΑΣΥΛΟΥ

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΕΝΑΝ ΑΠΟΦΟΙΤΟ ΘΩΜΑΣ ΔΟΥΖΗΣ ΕΝΑΣ ΒΡΑΒΕΥΜΕΝΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΑΣ

δεκέμβριος 2015,

Τ14

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΑΙ ΠΟΛΗ Η ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΓΙΝΕΤΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ

περιεχόμενα πανεπιστημιακά Τ14

Μετά τη θερμή υποδοχή του πρώτου τεύχους της ανανεωμένης έκδοσης των Π ­ ανεπιστημιακών, σε αυτό το τεύχος έχουμε την χαρά να εισάγουμε νέες ενότητες σχετικές με την ­πανεπιστημιακή μας κοινότητα και να διευρύνουμε την εξωστρέφεια του ­Πανεπιστημίου ­Μακεδονίας. Φιλοξενούμε περισσότερα θέματα σχετικά με την έρευνα των μ ­ ελών ΔΕΠ, ­συνεντεύξεις και άρθρα για νέες δραστηριότητες και βραβεύσεις. Ρίχνουμε μια ματιά στην επικαιρότητα. Καθιερώνουμε τη συνάντηση με έναν απόφοιτο και δίνουμε χώρο στους φοιτητές να εκφραστούν. Καλή ανάγνωση!

2 Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος αναγορεύτηκε Επίτιμος Διδάκτορας του Τμήματος Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων. Διαβάστε αποσπάσματα από την ομιλία του για τη σχέση του Συντάγματος με την κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα.

Στο εξώφυλλο απεικονίζεται μέρος της Βιβλιοθήκης και του Κέντρου Πληροφόρησης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας Φωτογραφία: Νίκος Πάππας/

Γιάννης Βουτσάλας

Τα πανεπιστημιακά, περιοδική έκδοση του Πανεπιστημίου Μακεδονίας εκδίδεται 3 φορές το χρόνο και διανέμεται δωρεάν.

4 Ο Αναπληρωτής Καθηγητής του Τμήματος Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης Θανάσης ­Ζέρβας μας ταξιδεύει στο Carnegie Hall της Νέας Υόρκης, όπου στις 20 Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκε συναυλία προς τιμήν του ­Πανεπιστήμιου Μακεδονίας.

6 Mε αφορμή τα 15 χρόνια από την ­απόφαση 1325 του Συμβουλίου του Οργανισμού ­Ηνωμένων Εθνών για τις Γυναίκες την Ειρήνη και την Ασφάλεια, η Επίκουρη Καθηγήτρια του Τ­ μήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών Φωτεινή Μπέλλου αποτιμά την μέχρι τώρα πρόοδο.

8

Ο ­Νίκος Φαχαντίδης, Επίκουρος Καθηγητής του Τμήματος Εκπαιδευτικής και Κ ­ οινωνικής Πολιτικής μας εξηγεί πώς το βραβευμένο ­ρομπότ και η μέθοδος ARROW που ανπέπτυξε με την ερευνητική του ομάδα βοηθούν τα παιδιά με αυτισμό.

10 Η πιστοποίηση ποιότητας στη δημόσια διοίκηση είναι ανάγκη ή πολυτέλεια την περίοδο της οικονομικής κρίσης; Μας απαντά η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Τμήματος Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Κατερίνα Γκοτζαμάνη.

εκδότης Πανεπιστήμιο Μακεδονίας editor-in-chief Ρεβέκκα Παιδή art director Ρόζα Παπαζιάν managing editor Μαρία Γιοκαρίνη υπεύθυνη διαφήμισης Μαριέτ Βαϊνά εκδοτική παραγωγή ΚΕΘΕΑ ΣΧΗΜΑ+ΧΡΩΜΑ

Για ιδέες, προτάσεις καθώς και π ­ ερισσότερες πληροφορίες σχετικά με το περιεχόμενο και τον διαφημιστικό χώρο στο περιοδικό μπορείτε να ­αποστείλετε e-mail στη διεύθυνση panepistimiaka@uom.edu.gr Τα κείμενα της έκδοσης ­πανεπιστημιακά εκφράζουν τις ­απόψεις των αρθρογράφων τους και των συνεντευξιαζομένων. Η ­αναπαραγωγή του συνόλου ή μέρους των κειμένων επιτρέπεται μόνο με αναφορά στην πηγή. επικοινωνία Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Τμήμα Δημοσίων και Διεθνών Σχέσεων Εγνατία 156, 546 36 Θεσσαλονίκη Τ.: 2310 891.295, 2310 891.245, F. 2310 844.536 e-mail: panepistimiaka@uom.edu.gr, pubrel@uom.edu.gr, www.uom.gr ISSN 2459-2609

12 Πώς αναπτύσσεται το μουσικό μας ταλέντο και τι είναι το πρόγραμμα Baby Artist; ­Απαντήσεις μας δίνει η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Τμήματος Μουσικής Επιστήμης και ­Τέχνης Λήδα Στάμου.

14 Ο Αναπληρωτής Καθηγητής του Τμήματος ­Εφαρμοσμένης ­Πληροφορικής ­Δημήτρης ­Χρήστου - Βαρσακέλης, με τον υποψήφιο διδάκτορα Νικόλαο Κωστίκη, την Αναπληρώτρια

Καθηγήτρια του ΑΠΘ Μαριάνθη ­Αρναούτογλου και τον Χρήστο Κοτσαβασίλογλου, πέτυχαν τη διάγνωση και παρακολούθηση του Πάρκινσον μέσω smartphone.

16 Η Ευτυχία Βουτυρά, Καθηγήτρια του Τμήματος Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών με πολύχρονη εμπειρία στην έρευνα για τους Πρόσφυγες γράφει για το θέμα των ­ημερών με επίκεντρο την απο-πολιτικοποίηση του ασύλου.

18 Μπορεί η επιβολή φόρων να αλλάξει κακές συνήθειες όπως το κάπνισμα; Την ­απάντηση θα τη βρείτε στο άρθρο της Ρεβέκκας Χριστοπούλου, Λέκτορα στο Τμήμα ­Οικονομικών Επιστημών.

20 Η Βιβλιοθήκη μας συνεχώς εξελίσσεται. Για τα τελευταία νέα μας ενημερώνουν ο ­επικεφαλής του ­Τμήματος Επιστημονικής Πληροφόρησης & Τεκμηρίωσης Κωνσταντίνος Ζωντανός και τα μέλη του Βούλα Βοζανά και Νούλα Αλβανούδη.

22 Η σύμβουλος σταδιοδρομίας του Γραφείου Διαδύνδεσης Σοφία Παναγιωτίδου ­αναλύει τις απαντήσεις των ειδικών στις Ημέρες Σχεδιασμού Σταδιοδρομίας σε ένα άρθρο με πολύτιμες συμβουλές για να οργανώσετε τη σταδιοδρομία σας.

24 Ο φοιτητής Ανδρέας Τζέκας συναντάει τον βραβεύμενο απόφοιτο Θωμά Δούζη και ­συζητούν για τις επιτυχίες του, το Πανεπιστήμιο και την πορεία μετά από αυτό. 26 Η φοιτήτρια Άννα Τσιλίδου γράφει από την Γενεύη και το campus της P&G για την εμπειρία της από την Πρακτική άσκηση στο εξωτερικό. 28 Η φοιτήτρια Βίκη Τάνη από την AIESEC μας συστήνει τον διεθνή οργανισμό και μας εξηγεί πώς μπορεί να συμβάλλει σε μια περισσότερο πλούσια ­φοιτητική ζωή. 30 Μιλήσαμε με τον Αντιδήμαρχο Τουρισμού, Διεθνών Σχέσεων και Ηλεκτρονικής ­Διακυβέρνησης κ. Σπύρο Πέγκα για την πρωτοβουλία Study in Thessaloniki και τη Θεσσαλονίκη ως τουριστικό προορισμό.

32 Η Διευθύντρια των Εκδόσεων του Πανεπιστημίου Μακεδονίας Ιωάννα ­Δανδέλια γράφει για τα νέα τους βιβλία.

editorial

Αχιλλέας Ζαπράνης Πρύτανης Καθηγητής Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής

O κόσμος γύρω μας τρέχει με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Δυστυχώς, εμείς, ως χώρα, σε αυτήν τη συγκυρία είναι δύσκολο να τον ακολουθήσουμε, με αποτέλεσμα η απόστασή μας από την εποχή και τις εξελίξεις γύρω μας να αυξάνεται προοδευτικά. Με αυτήν τη σκέψη επέστρεψα από την επίσκεψη που πραγματοποιήσαμε μαζί με άλλους Πρυτάνεις Ελληνικών Πανεπιστημίων στο Ισραήλ, όπου ξεναγήθηκαμε σε διάφορα πανεπιστήμια, συζητήσαμε τον τρόπο λειτουργίας τους, όπως, επίσης, και τις δυνατότητες συνεργασίας. Συγχρόνως και με μία αγωνία, όχι μόνο για τα μεγάλα και τα μικρά πρόβληματα της καθημερινότητας που αντιμετωπίζουμε, αλλά και για το τι μπορούμε να κάνουμε ως Πανεπιστήμιο, ώστε να μην επιτρέψουμε αυτή η απόσταση να μεγαλώσει περισσότερο. Ως προς το δεύτερο σκέλος το νέο τεύχος των Πανεπιστημιακών δ ­ ίνει μια καλή απάντηση. Όπως θα διαπιστώσετε μέσα από τα θέματά του η ­πανεπιστημιακή μας κοινότητα ανταποκρίνεται σε όσα έχει ανάγκη η ­Ελλάδα σήμερα. Προσφέρουμε ιδέες και προτάσεις μέσα από την έρευνά μας, αλλά και αφορμές για προβληματισμό σε επίκαιρα ζητήματα. Επιδιώκουμε την ­αριστεία και την καινοτομία. Παρά τις αντιξοότητες, οι υπηρεσίες μας εξελίσσονται, ­πιστοποιούνται και προσφέρουν το καλύτερο που μπορούν. Οι ­φοιτητές μας, με τις φ ­ ιλοδοξίες τους και τη γνώση προσπαθούν να αξιοποιήσουν τις ­ευκαιρίες που τους δινει η εποχή μας. Οι απόφοιτοί μας δημιουργούν. ­Παράλληλα, ­συνδεόμαστε με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς της πόλης μας, ώστε να ­δημιουργήσουμε ένα μοναδικό δίκτυο συνεργασίας για να ­υποστηρίξουμε τους στόχους μας και να συμβάλλουμε στην ανάπτυξη της τοπικής κοινωνίας. Για όλους τους παραπάνω λόγους στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας είμαστε και ­περήφανοι και αισιόδοξοι για το μέλλον. Ωστόσο, καθημερινά προσπαθούμε να ανταποκριθούμε στο έργο μας, στη διδασκαλία, την έρευνα, τη διοίκηση, αντιμετωπίζοντας σημαντικά προβλήματα. Το κτιριακό, η ελλιπής χρηματοδότηση, τα αποδεκατισμένα ταμειακά απόθεματα και άλλες ελλείψεις που δυστυχώς ολοένα αυξάνονται αποτελούν σημαντικά εμπόδια για την πρόοδο και την ανάπτυξη του ­Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Τα περισσότερα από τα ζητήματα που μας απασχολούν σήμερα προκαλούνται από εξωγενείς παράγοντες. Δεν είναι, όμως, θέματα μίας κυβέρνησης, αλλά ενός στρεβλού θεσμικού πλαισίου και μιας νοοτροπίας που αδυνατεί να δει ότι τα Ανώτατα Εκπαιδευτικα Ιδρύματα αποτελούν έναν πολύπλευρο πυλώνα ανάπτυξης. Περισσότερο χρήσιμη, όμως, από την ανάδειξη των κακώς κειμένων, είναι η ανατροπή τους. Σε αυτήν την κατευθύνση είμαστε αποφασισμένοι να ­προχωρήσουμε δεκδικώντας περισσότερη ανεξαρτησία, καλλιεργώντας τις απαραίτητες προϋποθέσεις, ώστε να μπορούμε να δημιουργήσουμε ­μόνοι μας το μέλλον μας και επενδύοντας στις δυνάμεις και τις δυνατότητες της ­πανεπιστημιακής μας κοινότητας. Διαθέτουμε ένα καλό ­υπόβαθρο για να ­εξελιχθούμε σε αυτό το πρότυπο Ιδρύματος που η βιβλιογραφία ­καταγράφει ως ­«Επιχειρηματικό ­Πανεπιστήμιο». με άλλα λόγια, να μπορέσουμε να ­αξιοποιήσουμε ευκαιρίες, να δημιουργήσουμε, να καινοτομήσουμε και τελικά να παράγουμε αξία για την κοινότητά μας και την κοινωνία. Δεν είναι ο εύκολος δρόμος, αλλά είναι αυτός που θα πρέπει να ακολουθήσουμε.

πανεπιστημιακά1

Σύνταγμα και Κοινωνικοοικονομική Πραγματικότητα* Η σχέση μεταξύ κανόνα δικαίου και κοινωνικοοικονομικής πραγματικότητας είναι, και μάλιστα ­ποικιλοτρόπως, διαλεκτική. Με την έννοια της αμφίδρομης επιρροής που αναπτύσσεται μεταξύ αφενός της υποδομής, την οποία συνθέτει η εκάστοτε διαμορφούμενη κοινωνικοοικονομική πραγματικότητα. Και, ­αφετέρου, του εποικοδομήματος, δηλαδή της προερχόμενης από την υποδομή αυτή ρύθμισης κανονιστικού περιεχομένου. Αυτός είναι και ο βαθύτερος λόγος για τον οποίο η τελική επιρροή του ­κανόνα δικαίου στον εμπλουτισμό, από την πλευρά του, της κοινωνικοοικονομικής πραγματικότητας από την οποία προέρχεται, ­αποτελεί σε σημαντικό βαθμό και το μέτρο ­αποτίμησης της κανονιστικής του εμβέλειας και επάρκειας. Από τη στιγμή δε κατά την οποία το Σύνταγμα συντίθεται από ένα σύνολο κανόνων δικαίου, οι ­οποίοι ­βεβαίως αποτελούν το θεμέλιο αλλά και την ­κορωνίδα της έννομης τάξης,

πανεπιστημιακά2

είναι φ ­ ανερό πως ισχύει στο ακέραιο και γι' αυτό η κατά τ' ανωτέρω λογική περί αμφίδρομης επιρροής. Η επιρροή της κοινωνικοοικονομικής υποδομής στο ­κανονιστικό πλαίσιο του Συντάγματος εκφράζεται, κατά κύριο –θα μπορούσε κανείς να πει «εμβληματικό»– λόγο και τρόπο μέσ' από τη σ ­ υνακόλουθη διαμόρφωση εντός του ­πλαισίου αυτού ­ρητρών με ­ιδεολογικό, lato sensu, ­περιεχόμενο. Ήτοι ­ρητρών οι οποίες προσδιορίζουν τη σ ­ τάση του ­συντακτικού και του αναθεωρητικού νομοθέτη αναφορικά με την πορεία εξέλιξης του ­κοινωνικοοικονομικού γίγνεσθαι. Και υπ' αυτήν ακριβώς την έννοια μπορεί να γ­ ίνει λόγος για μια ­μορφή ­κοινωνικοοικονομικής ­«ιδεολογίας» του ­Συντάγματος. Στην ­αναζήτηση και ­περιγραφή αυτής της ι­δεολογίας είναι α ­ φιερωμένη η ανάλυση που ­ακολουθεί. Με βάση τις διατάξεις του ­Συντάγματος οι δύο συντεταγμένες της ως άνω «ιδεολογίας» μπορούν να συνοψισθούν: Πρώτον, στη μέσω των ­κανόνων ­δικαίου του Συντάγματος

­ ιοθέτηση των βασικών αρχών του υ ­ριζοσπαστικού φιλελευθερισμού με κοινωνικό πρόσωπο. Δηλαδή, κατ' ουσία, του κράτους ­δικαίου το οποίο ε­ ίναι τεταγμένο εξ ορισμού στην υπεράσπιση των ­συνταγματικώς κατοχυρωμένων δικαιωμάτων του ανθρώπου, με έμφαση στα κοινωνικά δικαιώματα τα οποία καθορίζου το ­καθεστώς ενός αποτελεσματικού κοινωνικού κράτους δικαίου. Και, δεύτερον, στον προσδιορισμό -φυσικά και πάλι μέσω των ­κανόνων δικαίου του ­Συντάγματος των ­ορίων του ­κρατικού ­παρεμβατισμού. ­Ορίων τα οποία, με τη ­σειρά τους, προσδιορίζουν δευτερογενώς, όπως ε­ ίναι ε­ υνόητο τ' ­αντίστοιχα όρια των δ ­ ιαδικασιών τόσο των ­αποκρατικοποιήσεων όσο και των ­ιδιωτικοποιήσεων ­δομών, οι ­οποίες είναι σήμερα ­εντεταγμένες στο πλαίσιο του ­ευρύτερου ­δημόσιου τομέα. Δηλαδή στο ­πλαίσιο του ­πεδίου εντός του οποίου ­δραστηριοποιείται οικονομικώς το κράτος με τα δορυφορικά νομικά του­ ­πρόσωπα.

Φωτογραφία: Μ. Παππούς - Κ. Ευαγγελίδης

Η φιλελεύθερη «ιδεολογία» του ­Συντάγματος προκύπτει, κατά ­κύριο λόγο, μέσ' από τις ­διατάξεις του ­εκείνες οι ­οποίες προσδίδουν, εν είδει ­θεσμικού ­εποικοδομήματος, κανονιστικές ­διαστάσεις υπέρτερης ­τυπικής ισχύος στο αμάλγαμα που ­προκύπτει από το συνδυασμό αφενός της οικονομίας της ­αγοράς και, αφετέρου, της εντός αυτής δραστηριοποίησης της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, κατ' αποκλεισμό – πάντοτε κατά κανόνα βεβαίως– της παρέμβασης των, lato sensu, ­κρατικών οργάνων. O συνταγματικώς κατοχυρωμένος κανόνας του φιλελεύθερου «πνεύματος» του Συντάγματος μόνον ως εξαίρεση μπορεί ν' αποδεχθεί την, ούτως ή άλλως ­περιορισμένη, παρεμβατική δράση των ­κρατικών οργάνων. Και μάλιστα εξαίρεση η οποία ουδόλως συμβιβάζεται με την οιονεί διαιώνιση του κρατικού παρεμβατισμού. Όλως ­αντιθέτως ο κρατικός παρεμβατισμός, ­ακριβώς λόγω του εξαιρετικού του ­χαρακτήρα, εμφανίζει τα εξής, συμπληρωματικά

μεταξύ τους, ­χαρακτηριστικά: πρώτον, είναι σαφώς οριοθετημένος «ratione materiae» –κατά συνέπεια δεν ­μπορεί να είναι γενικός– στο ­πεδίο εκείνο, εντός του οποίου ­επιτρέπεται κατά το Σύνταγμα η ­εξέλιξή του και ­αυστηρώς για το σκοπό που οι ­διατάξεις του ­ορίζουν. ­Δεύτερον, έχει ­συγκεκριμένο, σχετικώς, ­χρονικό ­ορίζοντα, ­πράγμα που ­σημαίνει ότι κατά το ­Σύνταγμα δεν νοείται ­χρονικώς απεριόριστος ­γενικευμένος ­κρατικός ­παρεμβατισμός. Και, τ­ ρίτον –αλλά και συνακόλουθα– ο παρεμβατισμός ­αυτός είναι, κατ’ αρχήν, «διορθωτικός». Ήτοι έχει ως βασικό στόχο τη δ ­ ιόρθωση των στρεβλώσεων της ­οικονομίας της αγοράς και του ­κοινωνικοοικονομικού ­γίγνεσθαι, έτσι ώστε μέσω της κρατικής ­παρέμβασης να ε­ πανέλθουν σ' ­εκείνο το ­επίπεδο ισορροπίας, το οποίο ε­ πιτρέπει ­πλέον την σύμφωνα με τις κ­ λασικές ­αρχές του φιλελευθερισμού ά ­ σκηση των ­δικαιωμάτων του α ­ νθρώπου για την ­ανάδειξη της ­αξίας του και την ­ελεύθερη ­ανάπτυξη της ­προσωπικότητάς του. Οι διατά-

ξεις του Σ ­ υντάγματος, οι οποίες οριοθετούν τον κατά το κανονιστικό τους περιεχόμενο ­επιτρεπόμενο ­κρατικό ­παρεμβατισμό, τελούν υπό ­καθεστώς ­αρμονικής σ ­ υμβίωσης και με τις ­γενικές ρήτρες του ­ευρωπαϊκού ­δικαίου, ιδίως δε του πρωτογενούς. Το οποίο, βασιζόμενο ούτως ή άλλως στη λογική του ανθρωποκεντρικού συστήματος και εφαρμόζοντας στη πράξη την αρχή της επικουρικότητας αναγνωρίζει, γενικώς, στον εθνικό νομοθέτη τη δυνατότητα οργάνωσης και λ­ ειτουργίας δημόσιων υπηρεσιών που, υπό την κρατική εποπτεία, ­παρέχουν αγαθά στα μέλη του κοινωνικού συνόλου για την εμπέδωση της κοινωνικής συνοχής. * Η ΑΕ Πρόεδρος της Ελληνικής ­Δημοκρατίας Κύριος Προκόπης ­Παυλόπουλος ­αναγορεύθηκε σε ­επίτιμο ­Διδάκτορα του Τμήματος ­Οργάνωσης και ­Διοίκησης ­Επιχειρήσεων. Το π ­ αραπάνω ­κείμενο αποτελεί ­απόσπασμα της ομιλίας του κατά την ­Τελετή της Αναγόρευσης.

πανεπιστημιακά3

Distinguished Concerts International New York

Homage to University of Macedonia

Ντίνος Κωνσταντινίδης

Αθανάσιος Ζέρβας Αναπληρωτής Καθηγητής Τμήμα Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης

To Carnegie Hall ­αποτελεί τη σπουδαιότερη ­αίθουσα μουσικής στην ­αμερικανική ήπειρο και μ ­ εταξύ των σπουδαιότερων στον ­κόσμο. Εκεί έχουν ­διακριθεί κορυφαίοι καλλιτέχνες της συμφωνικής ­μουσικής και ­μουσικής δωματίου. Είναι μεγάλη τιμή, ­λοιπόν, για έναν μουσικό να ­διαβεί την «πίσω πόρτα» ­δηλαδή την είσοδο των καλλιτεχνών και να ανέβει στη σκηνή του. Μια ­τέτοια κορυφαία στιγμή ­είχαμε τη χαρά να β ­ ιώσουμε με τους σ ­ υναδέλφους μου Δ ­ ημήτρη Πάτρα και ­Δημήτρη Χανδράκη στη συναυλία του Ντίνου ­Κωνσταντινίδη ­«Μουσικές της Μεσογείου» στις 20 ­Νοεμβρίου στη Νέα Υόρκη. πανεπιστημιακά4

Ο Ντίνος Κωνσταντινίδης, ­κορυφαίος Έλληνας συνθέτης, Boyd Professor στο Louisiana State University και επίτιμος διδάκτορας του Τμήματος Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης θέλησε να ανταποδώσει την τιμή που του έγινε από το Πανεπιστήμιό μας, αφιερώνοντας στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας μια από τις συναυλίες του στο Carnegie Hall. Το πρόγραμμα της συναυλίας ήταν βασισμένο στο έργο του συνθέτη, που εμπνέεται από την Ελλάδα και ιδιαίτερα από τον τόπο καταγωγής του, την Ήπειρο, αλλά και την πόλη των νεανικών του χρόνων, την α ­ στική Αθήνα. Η προετοιμασία της σ ­ υναυλίας κράτησε αρκετό καιρό ενώ δόθηκαν συναυλίες και έγιναν διαλέξεις στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, στο Πανεπιστήμιο της Λουιζιάνα, αλλά και στην Αθήνα, στο Σικάγο και σε άλλες πόλεις των ΗΠΑ. Σκοπός μας ήταν να μελετήσουμε σε βάθος και ερμηνεύσουμε το έργο του μεγάλου Έλληνα συνθέτη

με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, προκειμένου να αποδώσουμε τα συναισθήματά του για την Ελλάδα που κυριαρχούν στο έργο του, αλλά και να ­τιμήσουμε έναν χώρο, όπως το Carnegie Hall, όπου κάθε μουσικός αναμετράται με την ίδια την ιστορία της έντεχνης ­μουσικής (συμφωνικής ή μουσικής ­δωματίου). Το πιο ­σημαντικό, όμως, είναι ότι θέλαμε και εμείς να ανταποκριθούμε στο κάλεσμα του Ντίνου Κωνσταντινίδη και να ερμηνεύσουμε ­αποτελεσματικά μουσική ­εμπνευσμένη κατά κύριο λόγο από την ελληνική ­παράδοση στο ίδιο επίπεδο με τις ερμηνείες του κλασικού και σύγχρονου ­ρεπερτορίου από διακεκριμένους βιρτουόζους, από το διεθνές μουσικό περιβάλλον. Ο Ντίνος Κωνσταντινίδης, όπως και όλοι οι κορυφαίοι σύγχρονοι ­μουσουργοί του κόσμου, δεν ­«δίστασε να αντιπαρατεθεί», θα ­μπορούσαμε να πούμε, ακόμα και με τον Bach, Mozart, Brahms στην κορυφαία

HelveticaFanatic/Flickr

­ ίθουσα -στη μητρόπολη του μουσικού α πολιτισμού στο Carnegie Hall- με τον δικό του προσωπικό ήχο (έργα) που δομείται σε στοιχεία της παράδοσής μας και μάλιστα ερμηνευμένο από ­Έλληνες σολίστ -Καθηγητές του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Άλλωστε, ο ίδιος δήλωσε μετά τη συναυλία: «Πιστεύω ότι όλη η μουσική μου, ανεξάρτητα από το στυλ, ­ανταποκρίνεται στην ελληνική ­κληρονομιά μου». Η θερμή υποδοχή του κοινού αλλά και των μουσικοκριτικών α ­ ποδεικνύει ότι επιτελέστηκε μια ­άριστη ­συναυλία. O Frank Daykin στο New York Concert Review έγραψε σχετικά: “the Fantasia for Stelios and Yiannis, a duo for violin and cello...had a sombre, elegiac quality, doubtless inspired by the homesickness for friends from his school days who have passed away. It was lovingly rendered by Dimitris Chandrakis and Dimitris Patras...Celestial Musings for alto saxophone solo... was

brilliantly played by Athanasios Zervas. The presence of solo saxophone in a concert of chamber music is unusual. Played with such versatile virtuosity as it was here, it would be a welcome added resource, to be heard more often. The Recollections for solo saxophone was lively, involving hearty foot-stomping... Cellist Patras was passionate in the Ballade for the Hellenic Land for solo cello. “ Επιπροσθέτως, η συναυλία προς τιμήν του Πανεπιστημίου Μ ­ ακεδονίας στο Carnegie Hall της Νέας Υ ­ όρκης αποτέλεσε για εμάς μια ευτυχή ­συγκυρία, να προβάλουμε την ­Ελλάδα και να επιδείξουμε το άριστο ­επίπεδο του Τμήματος Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης και εν γένει του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Ήδη οι προτάσεις ανταλλαγών και ­συνεργασιών με πανεπιστήμια των ΗΠΑ είναι σε τροχιά και οι προσκλήσεις για καλλιτεχνικές και ­ακαδημαϊκές δραστηριότητες διαρκώς ­αυξανόμενες. πανεπιστημιακά5

Γυναίκες, Ειρήνη και Ασφάλεια: 15 χρόνια UNSCR 1325

Φωτεινή Μπέλλου Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών

Τα τελευταία χρόνια σε περιοχές ένοπλων συγκρούσεων οι γυναίκες και τα κορίτσια θυματοποιούνται περισσότερο από ό,τι στο παρελθόν είτε ως εργαλεία πολέμου μέσα από ομαδικούς βιασμούς και σφαγιασμούς είτε ως εργαλεία τρομοκρατίας. Πρόσφατα στοιχεία από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών υπογραμμίζουν την εκτέλεση ειδεχθών εγκλημάτων κατά των γυναικών και κοριτσιών κυρίως στη Μέση Ανατολή και την Αφρική. Ποια είναι η αντίδραση διεθνών οργανισμών και κυβερνήσεων σε αυτή την κατάσταση; Αποτιμώντας τη λογική και την αποτελεσματικότητα των διεθνών εκκλήσεων, κυρίως από τα Ηνωμένα Έθνη και το Συμβούλιο Ασφαλείας τα τελευταία 15 έτη, για έναν πιο ισότιμο ρόλο και για την αποτελεσματικότερη προστασία των γυναικών σε όλο το φάσμα της διαχείρισης ένοπλων συγκρούσεων, (Απόφαση 1325 και οι συναφείς προς αυτήν Αποφάσεις), το Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών διοργάνωσε στις αρχές Νοεμβρίου σχετική ημερίδα με τη συμμετοχή γυναικών από τον ακαδημαϊκό χώρο, την κοινωνία των πολιτών και τον ΟΗΕ, από τη Θεσσαλονίκη, το Βελιγράδι, το Λονδίνο και τη Γενεύη. Ήταν μια εκδήλωση που δεν θα απουσίαζε από το μηνιαίο πρόγραμμα του Τμήματος. Άλλωστε, η θεματική, «Γυναίκα, Ειρήνη και Ασφάλεια», (Women Peace and Security-WPS), αγγίζει ερωτήματα που ενυπάρχουν στην επίλυση συγκρούσεων, στο ανθρωπιστικό δίκαιο και στο δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων καθώς και στην πολιτική επιστήμη, κυρίως υπό το πρίσμα μελέτης της χρηστής διακυβέρνησης και του κράτους δικαίου. πανεπιστημιακά6

Security Council marking 15th anniversary of 1325 Norway UN/Flickr

UN/Flickr

Workshop on UN Resolution 1325 UN/Flickr

Πώς θα μπορούσαμε, άλλωστε, να υποστηρίξουμε μια αποτελεσματική και βιώσιμη ειρήνη μιας περιοχής όταν απουσιάζουν από τη διαδικασία οικοδόμησής της οι γυναίκες που αποτελούν το μισό πληθυσμό της; Η Απόφαση 1325, καλεί τα κράτη να προσαρμόσουν τις πολιτικές τους, εσωτερικές και διεθνείς, ώστε να προωθήσουν τη μεγαλύτερη συμμετοχή των γυναικών σε όλο το φάσμα των δράσεων της επίλυσης συγκρούσεων – πρόληψη, διαχείριση και επίλυση, ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις, διατήρηση της ειρήνης και μετασυγκρουσιακή ανασυγκρότηση – συμβάλλοντας έτσι στην εξασφάλιση μιας πιο συμμετοχικής και άρα βιώσιμης ειρήνης και ασφάλειας. Ένας αριθμός Αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας ακολούθησε προς τα τέλη της δεκαετίας του 2000 τονίζοντας την ανάγκη προστασίας των γυναικών από τη σεξουαλική βία που εκτελείται συχνά ως τακτική πολέμου και τώρα πια και τρομοκρατίας. Επισημαίνεται δε, ότι σε ορισμένες περιπτώσεις, η μαζική σεξουαλική κακοποίηση γυναικών εν καιρώ πολέμου μπορεί να στοιχειοθετήσει «έγκλημα πολέμου» με τις συνεπακόλουθες συνέπειες βάσει του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου. Η θεματική «Γυναίκες Ειρήνη και Ασφάλεια» όπως αυτή αναπτύχθηκε από το 2000 έδειχνε να επηρεάζει μερικές κυβερνήσεις και οργανισμούς, ώστε να ενστερνιστούν στην πράξη τις επιταγές των συγκεκριμένων Αποφάσεων προσαρμόζοντας ανάλογα τις πολιτικές τους. Όμως η για πάνω από 20 χρόνια επιχειρησιακή εμπειρία μεγάλου αριθμού κρατών και διεθνών οργανισμών σε πολυδιάστατες ειρηνευτικές αποστολές, στα Βαλκάνια, το Αφγανιστάν και το Ιράκ και στην υποσαχάρια Αφρική ανέδειξε μια σοβαρή εξέλιξη. Η μεγαλύτερη συμμετοχή των γυναικών σε δράσεις μετασυγκρουσιακής ανοικοδόμησης κρατών παρουσίαζε συγκεκριμένα επιχειρησιακά πλεονεκτήματα. Έρευνες έδειξαν ότι η μεγαλύτερη ανάμειξη των γυναικών σε όλο το φάσμα διαχείρισης των κρίσεων οδηγούσε επιχειρησιακά σε περισσότερα βιώσιμα ειρηνευτικά αποτελέσματα. Για πολλούς αναλυτές, δεν είναι τυχαίο το αυξανόμενο ενδιαφέρον κυβερνήσεων και διεθνών οργανισμών να εφαρμόσουν τις επιταγές της 1325 και να συντάξουν Σχέδια Δράσης για την εφαρμογή της, επαναδιατυπώνοντας τις μέχρι τώρα πολιτικές τους. Για κυβερνήσεις στις οποίες οι πολιτικές ισότητας ενσωματώνονται στη νομοθεσία τους ως έκφραση της χρηστής διακυβέρνησης, η ενσωμάτωση των επιταγών της θεματικής «Γυναίκες Ειρήνη και Ασφάλεια» θεωρείται σχεδόν αυτονόητη. Άλλωστε οι συνιστώσες μιας αποτελεσματικής συμμετοχικής δημοκρατίας και του κράτους δικαίου πάνω στις οποίες θεμελιώνεται η χρηστή διακυβέρνηση αποτελούν σημαντικούς πυλώνες στήριξης της απόφασης 1325. Ωστόσο, τα ζητήματα φύλου στην ειρήνη και την ασφάλεια εξακολουθούν να εντάσσονται στον τομέα της χαμηλής πολιτικής, ενώ μόνο τον τελευταίο καιρό έχει ξεκινήσει μια παγκόσμια κινητοποίηση για μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση διεθνώς και λήψη αποφάσεων προς αυτήν την κατεύθυνση (Απόφαση 2242/2015). Μένει να δούμε το βαθμό και την έκταση ανάληψης πρωτοβουλιών ώστε να πάψει η εφαρμογή πολιτικών πρακτικών να υπολείπεται της ρητορικής. πανεπιστημιακά7

συνέντευξη

Ρομπότ, Εκπαίδευση & Κοινωνική Αρωγή Η ερευνητική ομάδα του Επίκουρου Καθηγητή του Τμήματος ­Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής ­Πολιτικής Νίκου Φαχαντίδη με το λούτρινο ­ ­ ρομποτικό ­ παιχνίδι και τη μέθοδο ARRoW διακρίθηκε στον ­πανευρωπαϊκό ­διαγωνισμό Ευρωπαϊκών τεχνολογικών καινοτομιών στην ­Εκπαίδευση, Technology Enhanced Learning - TELL US awards, ανάμεσα σε 120 πανεπιστήμια, ερευνητικά ινστιτούτα και ­εταιρίες με λογισμικά και ­τεχνολογίες εκπαιδευτικού χαρακτήρα. Ο επικεφαλής της ομάδας απαντά στις ­ερωτήσεις μας. Τι είναι η Ρομποτική κοινωνικής αρωγής, όπου ανήκει το ρομποτικό λούτρινο παιχνίδι; Είναι νέος κλάδος της ρομποτικής με εφαρμογές στο καθημερινό περιβάλλον του ανθρώπου και συγκεκριμένα για περιπτώσεις όπου η ­επίτευξη κάποιου στόχου είναι δύσκολη και απαιτεί συναισθηματική ή ­κοινωνική ­ενίσχυση: ηλικιωμένα άτομα στα ­πρόθυρα άνοιας, φυσιοθεραπεία ατόμων μετά από εγκεφαλικό, παιδιά με μαθησιακές ή κοινωνικές ­δυσκολίες, προσαρμογή σε νέο περιβάλλον, κ.λπ. Πείτε μας λίγα λόγια για την εφαρμογή ARRoW. Πρόκειται για μια μέθοδο αξιοποίησης ρομποτικών «συνεργατών» για παιδιά με διαταραχές στο φάσμα του Αυτισμού. Στόχος της μεθόδου είναι η ένταξη των παιδιών αυτών στο καθημερινό περιβάλλον διαβίωσης. Στην αρχή το άτομο εξοικειώνεται με τον ρομποτικό συνεργάτη και υλοποιεί μαζί του δραστηριότητες ανάπτυξης κοινωνικών δεξιοτήτων. Στη συνέχεια διευρύνεται το κοινωνικό περι-

πανεπιστημιακά8

βάλλον, με άτομα τυπικού πληθυσμού και πραγματοποιούνται κοινωνικές και γνωστικές δραστηριότητες, με ­τελικό στόχο το παιδί να μπορεί να μεταφέρει τις δεξιότητες και ­στρατηγικές που ανέπτυξε σε κάθε νέο κοινωνικό περιβάλλον. Για την υλοποίηση της έρευνας και των πιλοτικών εφαρμογών, σχετικά με τη ­λειτουργικότητα της μεθόδου ARRoW, ­σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε ρομποτική ­οντότητα-συνεργάτης, σε ­μορφή ­λούτρινου παιχνιδιού, που χρησιμοποιείται ως συνεργάτης από τον ­εκπαιδευτικό, τους θεραπευτές ­(εργοθεραπευτές, λογοθεραπευτές, κτλ.), ­καθώς και από την οικογένεια, ώστε να ­υποστηρίξει τα ­προγράμματα ­παρέμβασης που σχεδιάζουν. Στην αγορά δεν ­υπήρχε προηγουμένως ­ρομπότ κατάλληλα σχεδιασμένο για άτομα με διαταραχές στο φάσμα του Αυτισμού. Τι καινοτόμο φέρνει η προσπάθειά σας; Αντίθετα με τις βιβλιογραφικές και βιομηχανικές προτάσεις για εφαρμο-

γή των ρομπότ στην ­περιοχή του ­Αυτισμού που ­αντιμετώπιζαν το θέμα τμηματικά με έμφαση στο ρομπότ, λάβαμε υπόψη ότι η ­διαφορετικότητα και το εύρος των διαταραχών του ­Αυτιστικού ­φάσματος απαιτεί την ­προσέγγιση του κάθε ατόμου κατά ­περίπτωση. Οι ­εκπαιδευτικοί, οι ­θεραπευτές και η οικογένεια ­είναι οι μόνοι που γ­ νωρίζουν τα χαρακτηριστικά του ατόμου που ­θέλουμε να υποστηρίξουμε. Το σύστημα δεν θα έπρεπε να περιορίζει τις δικές τους ­ενέργειες, αλλά να τις ­υποστηρίζει και να ικανοποιεί τις ­απαιτήσεις τους. Έτσι, σ ­ χεδιάσαμε τη ­διττή δ ­ ιεπαφή του σ ­ υστήματος. Ο χαρακτήρας, όμως, της τ­ εχνολογικής κ­ αινοτομίας επέβαλε τη δ ­ ιερεύνηση και ­χαρτογράφηση μιας αποτελεσματικής ­μεθοδολογίας ­εφαρμογής, ώστε να αποτελέσει ­οδηγό για τους ­εκπαιδευτικούς, τους θεραπευτές και την ­οικογένεια. Μέσα από πιλοτικές έρευνες σε ­ειδικά σχολεία και κέντρα υποστήριξης ­σχεδιάστηκε η μέθοδος ARRoW, η οποία ­συστηματοποιεί σε πέντε ­βήματα τη μετάβαση από

την εξοικείωση του παιδιού με το ­ρομποτ-συνεργάτη, έως τη μεταφορά των κοινωνικών δεξιοτήτων που αναπτύχθηκαν στο καθημερινό ­κοινωνικό περιβάλλον. Από τον ­αρχικό ­σχεδιασμό του ­συστήματος μέχρι να ­καταλήξουμε στη ­σημερινή μορφή του λούτρινου ­παιχνιδιού πέρασαν πέντε χρόνια. Σε όλη την πορεία, η συμβολή όλων των μελών της ερευνητικής ομάδας και της ­ομάδας ανάπτυξης και υλοποίησης ήταν ­καθοριστική, τόσο επιστημονικά όσο και ­οικονομικά, αφού δεν υπήρχε ­εξωτερική χρηματοδότηση. Ποια είναι τα επόμενα βήματα σας; Θα δούμε το λούτρινο παιχνίδιρομπότ στην αγορά; Η Ρομποτική Κοινωνικής Αρωγή ­είναι διεπιστημονικός χώρος ­σύγκλισης ­ανθρωπιστικών επιστημών και ­τεχνολογίας και συνεπώς απαιτείται η ­συνεχής προσαρμογή του ­συστήματος στις εξελίξεις. Παράλληλα, ­αρκετοί εκπαιδευτικοί και θεραπευτές έχουν εκφράσει την επιθυμία να αξιοποιήσουν το σύστημα στις τάξεις τους

και θέλουμε να τους ­υποστηρίξουμε. ­Στόχος είναι να ­βρεθεί κατάλληλη ­χρηματοδότηση για να καλυφθούν τα έξοδα κατασκευής επαρκούς ­αριθμού ρομπότ, δεδομένου ότι το ­δημόσιο σχολείο σ ­ ήμερα δεν μπορεί να ­καλύψει τέτοιες ­ανάγκες. Εκτός από το ΑRRoW έχετε δημιουργήσει μια Ακαδημία ­Ρομποτικής στο Πανεπιστήμιο ­Μακεδονίας. Ποιοι είναι οι στόχοι αυτής της ­ακαδημίας; Η επιθυμία για δυνατότητα ευρύτερης εφαρμογής και διάδοσης των ερευνητικών αποτελεσμάτων που αφορούν τον χώρο της εκπαιδευτικής και ­κοινωνικής ρομποτικής και απευθύνονται στην τοπική κοινωνία μας ώθησε στη δημιουργία της Ακαδημίας Ρομποτικής, στο πρότυπο αντίστοιχων δράσεων πανεπιστημίων του εξωτερικού. Η Ακαδημία Ρομποτικής είναι η πρώτη ακαδημία που λειτουργεί σε ελληνικό πανεπιστήμιο. ­Αποτελεί καινοτομία του Πανεπιστημίου ­Μακεδονίας, τόσο ως προς το ­θεσμό όσο και ως προς την εξωστρέφεια, στοχεύοντας σε συγκεκριμένες κοινωνικές ­ομάδες.

Ο ρόλος και η δομή του Πανεπιστημίου Μακεδονίας συνάδουν με το χώρο αυτό, μιας και διαθέτει Τμήματα που θεραπεύουν ­διεπιστημονικά γνωστικά αντικείμενα (π.χ. ­ανθρωπιστικές επιστήμες και τεχνολογία). Στόχοι μας ­είναι: η διάδοση της Εκπαιδευτικής Ρομποτικής ως γνωστικού αντικειμένου και μαθησιακού εργαλείου σύμφωνα με τις σύγχρονες ­γνωστικές ­θεωρίες, η ανάδειξη της ­Ρομποτικής ­Κοινωνικής Αρωγής ως εργαλείου ­υποστήριξης, η ­συνεργασία και η υποστήριξη προς εκπαιδευτικούς και σχολεία της τ­ οπικής κοινωνίας και ευρύτερα της Μακεδονίας, η συνεργασία με παρόμοιες δομές πανεπιστημίων του εξωτερικού και τελικά η ­προσφορά κοινωνικού έργου. Ήδη, ξεκίνησαν να λειτουργούν τμήματα Εκπαιδευτικής Ρομποτικής για παιδιά και ­εφήβους, ενώ θα ακολουθήσουν ­τμήματα για ­ειδικές ­ομάδες και κοινά ­τμήματα ­γονέων-παιδιών με επιπλέον ­στόχους τη μεταξύ τους σύνδεση και την ­κατάρτιση των γ­ ονέων στην παιδαγωγική αξιοποίηση των τεχνολογιών.

πανεπιστημιακά9

συνέντευξη

Πιστοποίηση Ποιότητας στη δημόσια διοίκηση:

ανάγκη ή πολυτέλεια; Κατερίνα Γκοτζαμάνη Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Τμήμα Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων

Η έρευνα στη ­Διοίκηση ­Ποιότητας έχει ­προσφέρει ­σημαντικά εργαλεία, για τη ­βελτίωση της ­ποιότητας στο δημόσιο τομέα. Η Κατερίνα Γκοτζαμάνη, Αναπληρώτρια ­Καθηγήτρια στο ­Τμήμα ­Οργάνωσης και ­Διοίκησης ­Επιχειρήσεων, μας εξηγεί πώς πιστοποιείται ένας δ ­ ημόσιος ­οργανισμός, ποια είναι τα οφέλη και γιατί παρά την οικονομική ­στενότητα πιστοποίηση ­ποιότητας στο δημόσιο τομέα είναι και εφικτή και αναγκαία. πανεπιστημιακά10

Τι σημαίνει πιστοποίηση ποιότητας για τη Δημόσια Διοίκηση; Η πιστοποίηση της ποιότητας στη ­Δημόσια Διοίκηση είναι μια διαδικασία μέσω της οποίας ένας διαπιστευμένος ανεξάρτητος Φορέας εξακριβώνει και τεκμηριώνει ότι τα χαρακτηριστικά των προϊόντων, διεργασιών, συστημάτων ή προσώπων του δημόσιου οργανισμού βρίσκονται σε συμφωνία με τις προδιαγεγραμμένες απαιτήσεις ενός συγκεκριμένου προτύπου ποιότητας, το ­οποίο ­επιλέγει ο ίδιος ο οργανισμός. Ποια είναι τα βασικά βήματα που ακολουθεί ένας δημόσιος οργανισμός για να πιστοποιηθεί; Προκειμένου να πιστοποιηθεί ένας δημόσιος οργανισμός χρειάζεται α ­ ρχικά η διοίκηση αυτού να δ ­ εσμευτεί ως προς τη ­συγκεκριμένη προσπάθεια, διατυπώνοντας και υπογράφοντας την πολιτική ποιότητας της και να ορίσει την ομάδα που θα τη συντονίσει. Με βάση την π ­ ολιτική της Διοίκησης, επιλέγεται το πρότυπο ποιότητας που ε­ ίναι

κ­ ατάλληλο για τον οργανισμό και γ­ ίνεται η συγγραφή του α ­ ντίστοιχου εγχειριδίου ποιότητας και διαδικασιών. Η Συντονιστική Ομάδα, αφού αναπτύξει και εφαρμόσει σ ­ χετικό πρόγραμμα εκπαίδευσης όλου του άμεσα και ­έμμεσα εμπλεκόμενου προσωπικού, προχωράει σε δ ­ οκιμαστική λ­ ειτουργία του Συστήματος Διασφάλισης & Διαχείρισης της Π ­ οιότητας (ΣΔΠ) για ένα χρονικό δ ­ ιάστημα και ενσωματώνει οποιεσδήποτε αλλαγές/τροποποιήσεις απαιτούνται ώστε να οριστικοποιηθεί. ­Έπειτα, επιλέγει το Φορέα ­Πιστοποίησης και επικοινωνεί μαζί του π ­ ροκειμένου να υποβάλλει τη σχετική αίτηση, ­συνοδευόμενη και από την ­απαιτούμενη ­τεκμηρίωση. Προαιρετικά ­ενδέχεται να διενεργηθεί π ­ ροκαταρκτική ­διαγνωστική ε­ πιθεώρηση του ΣΔΠ για να αποτυπωθούν τυχόν ελλείψεις. Στη συνέχεια, ο Φορέας Πιστοποίησης (π.χ. Ο ΕΛΟΤ) αξιολογεί το ΣΔΠ και αποφασίζει για την Επιβεβαίωση αυτού, εκδίδοντας το αντίστοιχο Πιστοποιητικό. Ωστόσο, η δ ­ ιαδικασία

Brandon Doran/Flickr

δεν τελειώνει εδώ, καθώς διενεργούνται περιοδικές Επιθεωρήσεις ­Συντήρησης του ΣΔΠ οι οποίες κλιμακώνονται με νέα Επιθεώρηση Επαναξιολόγησής του, μετά τη λήξη του, ώστε να διασφαλιστεί εκ νέου η συμφωνία με τις απαιτήσεις του προτύπου. Πώς ωφελούνται οι πολίτες και το κράτος από την πιστοποίηση ­ποιότητας στον δημόσιο τομέα; Η πιστοποίηση της ποιότητας στο δημόσιο τομέα συμβάλλει στη ­μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη βελτίωση της ποιότητας ενός οργανισμού. Προσφέρει ένα καλά δομημένο εργαλείο για να ξεκινήσει ένας οργανισμός να διαχειρίζεται συστηματικά και αποτελεσματικά την ποιότητα της λειτουργίας και των υπηρεσιών του, με ταυτόχρονη επικαιροποίηση και διάχυση των πολιτικών και αντικειμενικών του στόχων σε ολόκληρο τον οργανισμό. Η συστηματική και ομοιόμορφη πληροφόρηση που αναδύεται από το εσωτερικό του οργανισμού

συμβάλλει στη συνεχή β ­ ελτίωση της ­εσωτερικής οργάνωσης και λ­ ειτουργίας, με την ­ενεργό και π ­ ολύτιμη σ ­ υμμετοχή ­ολόκληρου του προσωπικού, ­μειώνοντας τις διακυμάνσεις της ποιότητας και του κόστους των παρεχόμενων υπηρεσιών. Με αυτό τον ­τρόπο επιτυγχάνεται η εξοικονόμηση των δημοσίων πόρων, ενώ παράλληλα ­αυξάνεται η προστιθέμενη αξία προς τους ­πολίτες, ενισχύοντας την ικανοποίηση και την εμπιστοσύνη τους στη ­Δημόσια ­Διοίκηση. Αποτελεί η πιστοποίηση π ­ οιότητας ένα ανέφικτο και ­θεμιτό στόχο για ένα κράτος με έλλειψη πόρων; Είναι πλέον αποδεδειγμένο, από πάρα πολλές μελέτες, ότι η ε­ πένδυση στην ποιότητα αντισταθμίζει μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα τα αρχικά της κόστη. Η ­αποτελεσματική διαχείριση της ποιότητας και του αντίστοιχου κόστους ­ποιότητας δεν είναι πολυτέλεια, αλλά αναγκαιότητα. Έτσι, παρά το γεγονός της οικονομικής στενότητας

του δημοσίου τομέα, που ενδεχομένως να επιφέρει καθυστέρηση στην χρονική εξέλιξη της πιστοποίησης, καθίσταται εφικτή, καθώς περιορίζει το τεράστιο κόστος των εσωτερικών και εξωτερικών αστοχιών ενός δ ­ ημόσιου οργανισμού, λόγω κακής ποιότητας λ­ ειτουργίας. ­Παράλληλα, θέτει τις βάσεις για την ανάδειξη καινοτόμων ιδεών οι ­οποίες μπορεί να οδηγήσουν τόσο στη μ ­ είωση του καθημερινού κ­ όστους λ­ ειτουργίας, όσο και στη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών. Για π ­ αράδειγμα, η κ­ αταγραφή των υπηρεσιών και των αντίστοιχων διεργασιών - δ ­ ιαδικασιών για την παροχή τους μπορεί να γίνει με διάθεση ελάχιστων ­πόρων, από τους ίδιους τους εργαζομένους του ­δημοσίου οργανισμού, με τη χρήση λ­ ογισμικού ανοιχτού κώδικα της ­γνωσιακής ­βάσης Wiki. Το ίδιο ισχύει και για την ­αυτο-αξιολόγηση με την χρήση του ­Κοινού Π ­ λαισίου Αξιολόγησης (ΚΠΑ), η οποία άρει α ­ ρκετές από τις ο ­ ικονομικές ­δυσκολίες της εισαγωγικής ενασχόλησης με τη διαχείριση της ποιότητας.

πανεπιστημιακά11

συνέντευξη

Μουσικοί απόκούνια

Η Aναπληρώτρια Kαθηγήτρια του Τμήματος Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης Λήδα Στάμου μας εξηγεί πώς αναπτύσσεται το μουσικό μας ταλέντο και πώς λειτουργεί το πρόγραμμα Baby Artist που ­απευθύνεται σε νήπια και βρέφη. Από πότε ξεκινάει να αναπτύσσεται το μουσικό μας ταλέντο; Η ακουστική οδός είναι μία από τις σημαντικότερες πηγές παροχής ερεθισμάτων που συμβάλλουν στην ανάπτυξη του εγκεφάλου του ­αγέννητου παιδιού. Σύμφωνα με έρευνες των τελευταίων δεκαετιών η ­ακουστική λειτουργία φαίνεται να είναι λειτουργική ήδη από τον 5ο μήνα της κ­ ύησης, που σημαίνει ότι το έμβρυο προσλαμβάνει τόσο τους εσωτερικούς ήχους από το σώμα της μητέρας, τη φωνή της όσο και τους ήχους του εξωτερικού περιβάλλοντός της. Οι έρευνες ­συνηγορούν, επίσης, στο ότι ήδη από την ενδομήτρια περίοδο δημιουργούνται οι συνθήκες για ένα είδος ‘μουσικής μνήμης και μάθησης’, καθώς τα βρέφη μετά τη γέννησή τους ­δείχνουν σημάδια α ­ ναγνώρισης μουσικών κομματιών στα οποία είχαν εκτεθεί πριν τη γέννησή τους. Σήμερα, η επιστημονική κοινότητα ­αναγνωρίζει

πανεπιστημιακά12

ότι το μουσικό ταλέντο ενός ατόμου είναι ­αποτέλεσμα της ­αλληλεπίδρασης του έμφυτου ­δυναμικού του και του περιβάλλοντος στο οποίο ­εκτίθεται. Γνωρίζουμε, ­ακόμη, ότι η πιο ­σημαντική περίοδος για την ­ανάπτυξη του μουσικού ταλέντου ­είναι η η ­ λικία 0-3 χρόνων, ­ακολουθεί η ηλικία 3-5 χρόνων και έπεται η ­ηλικία 5-8 ­χρόνων. Με άλλα λόγια, όσο ­μικρότερο σε ηλικία είναι ένα ­παιδί, τόσο περισσότερο το μουσικό περιβάλλον μπορεί να επιδράσει στην ­ανάπτυξη του μουσικού του ­ταλέντου. Αυτά τα ‘παράθυρα ­ευκαιρίας’ έχουν βέβαια άμεση σ ­ χέση με την ­πλαστικότητα του εγκεφάλου κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής. Στη βρεφική και πρώτη ­παιδική ηλικία, τα μουσικά ερεθίσματα είναι σε θέση να συμβάλουν στη δημιουργία ενός ‘μουσικού δικτύου’ στον εγκέφαλο του ­μικρού παιδιού, δημιουργώντας έτσι μία ­μόνιμη ‘φυσική’ βάση για τη μετέπειτα μουσική του ανάπτυξη.

Πώς βοηθά το πρόγραμμα Baby Artist στην ανάπτυξη των μουσικών ικανοτήτων των βρεφών και των ­νηπίων; Το Baby Artist στηρίζεται στη Θεωρία Μουσικής Μάθησης που ­αναπτύχθηκε στη βάση ερευνητικών ­ευρημάτων 40 περίπου χρόνων ­σχετικά με το πώς το άτομο μαθαίνει φυσικά από την αρχή της ζωής του και ­επομένως πώς πρέπει να διδαχθεί με τον ­καλύτερο ­δυνατό τρόπο. ­Παρεμβαίνει με ­κατάλληλη ­μεθοδολογία στην ­πλέον κατάλληλη ηλικία (βρέφη και ­μικρά ­παιδιά), ­δημιουργώντας έτσι τα καλύτερα ­δυνατά αποτελέσματα. Το πιο σ ­ υνηθισμένο φαινόμενο στο Baby Artist ­είναι παιδιά που ­τραγουδούν σωστά και παίζουν ­ρυθμικά ­προτού ακόμη είναι σε θέση να μιλήσουν, κάτι που ­βεβαίως ­σημαίνει ότι ­είμαστε τόσο προικισμένοι στη μουσική όσο είμαστε και στην δυνατότητά μας να μιλήσουμε τη μητρική μας γλώσσα. Το Baby Artist δημιουργεί ένα

περιβάλλον συναισθηματικής ασφάλειας και χαράς, μέσα στο οποίο ­συμβαίνει ένας υπέροχος επαναλαμβανόμενος ‘βομβαρδισμός’ με ­μουσικά ­ερεθίσματα, όπου το βρέφος ή το ­μικρό παιδί είναι ελεύθερο να λειτουργήσει φυσικά. Ποια είναι η συμμετοχή γονιών στο πρόγραμμα; Για τα παιδιά που είναι μικρότερα των 4 χρόνων, οι γονείς δεν είναι απλά ­συνοδοί αλλά είναι απόλυτα συμμέτοχοι στα μαθήματα, τα χαίρονται, και ­λειτουργούν ως ‘μουσικά ­πρότυπα’ για το παιδί τους, άσχετα με το αν οι ίδιοι δεν έχουν καμία τυπική μουσική ­γνώση. Η παρουσία του γονιού στις ­μικρές ηλικίες διασφαλίζει τη ­συναισθηματική ασφάλεια, που έχει ανάγκη να νιώθει το παιδί και που ­είναι προυπόθεση για ­οποιαδήποτε ­μορφή μάθησης, ενώ ταυτόχρονα ­παρέχει στο γονιό τη δυνατότητα να γίνει ο ίδιος μάρτυρας όλων εκείνων των μικρών θαυμάτων που επιτελού-

νται κατά τη διαδικασία της μουσικής ­ανάπτυξης του παιδιού του. Μπορείτε να μας περιγράψετε το πρόγραμμα για ένα βρέφος 6 μηνών και ένα νήπιο; Ποιες ­δραστηριότητες ακολουθούν; Ο γονιός μαζί με το μικρό ­παιδί του ­έρχεται στο Πρόγραμμα ­Μουσικής Ανάπτυξης Βρεφών και ­Νηπίων του Baby Artist μία φορά την ­εβδομάδα για 45 λεπτά. Κάθε παιδί ­τοποθετείται σε τμήμα που ­αντιστοιχεί στη ­χρονολογική και μουσική του ­ηλικία. Στη δ ­ ιάρκεια αυτού του 45λεπτου ­υπάρχει ένας ­καταιγισμός μουσικών ­ερεθισμάτων, με τη μορφή τραγουδιού, μελωδιών και ρυθμικών ­ακολουθιών, κίνησης και ­ηχοχρωμάτων από ποικιλία ­μουσικών ­οργάνων. Τα ­μουσικά ερεθίσματα ­είναι επαναλαμβανόμενα κατά ένα μεγάλο ­μέρος ­μεταξύ των ­μαθημάτων ενός κύκλου, διότι μέσω της επανάληψης επιτυγχάνεται η ­εσωτερίκευση των ­μουσικών ερεθισμάτων και ηπ ­ ροβλεψιμότητά τους, γεγονός

που γρήγορα δημιουργεί ­μουσικές ­αποκρίσεις εκ μέρους των βρεφών και των νηπίων, κι έτσι ­μπορούμε να δ ­ ουλέψουμε φανερά πια στην ­ανάπτυξη της ­‘μουσικής γλώσσας’ τους. Όλη η παροχή ­μουσικών ερεθισμάτων γίνεται από τη φωνή μας και όχι από η ­ χογραφημένη μουσική, διότι η φωνή του οικείου ενήλικα και η ανθρώπινη συναισθηματική διάδραση με τα παιδιά μέσω της μουσικής είναι ένα αναντικατάστατο εργαλείο για την ανάπτυξη του ­μουσικού τους ταλέντου.

Το Πρόγραμμα Μουσικής Ανάπτυξης ­Βρεφών και Νηπίων Baby Artist ­υλοποιείται από τα ­Προγράμματα ­Εξειδίκευσης του Πανεπιστημίου ­Μακεδονίας. Έναρξη εαρινού κύκλου: Φεβρουάριος 2016. Πληροφορίες: ­http://www.uom.gr/ seminars. e-mail: babyartist.uom@gmail. com & progsymp@uom.gr.

πανεπιστημιακά13

Η διάγνωση της νόσου Πάρκινσον και η παρακολούθηση των ασθενών παραμένουν δύσκολες και κοστοβόρες διαδικασίες. Τι θα ­γινόταν, όμως, αν ­χρησιμοποιούσαμε smartphone; Νικόλαος Κωστίκης Υποψήφιος διδάκτωρ Τμήμα Εφαρμοσμένης Πληροφορικής

Δημήτρης ΧρήστουΒαρσακέλης Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Εφαρμοσμένης Πληροφορικής

Μαριάνθη Αρναούτογλου Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ιατρική Σχολή Α.Π.Θ.

Χρήστος Κοτσαβασίλογλου MD, Ph.D

πανεπιστημιακά14

Η νόσος του Πάρκινσον ­είναι ­χρόνια νευρολογική ­πάθηση που πλήττει τουλάχιστον 1% του ­πληθυσμού άνω των 55 ετών και 3% του πληθυσμού άνω των 75 ετών. Προκαλείται από χαμηλά και μειούμενα επίπεδα ντοπαμίνης στον εγκέφαλο, ενώ τα συμπτώματά της είναι εκτενώς μελετημένα («τρόμος», βραδυκινησία, ακαμψία, έλλειψη ισορροπίας και ­μειωμένη πνευματική λειτουργία). Οι ­αιτίες ­θανάτου των ντοπαμινεργικών ­νευρώνων είναι άγνωστες. Εκ των πραγμάτων, λοιπόν, οι ­τρέχουσες ­θεραπείες περιορίζονται στην ­αντιμετώπιση των ­συμπτωμάτων και τη γενικότερη ­βελτίωση της ­καθημερινότητας των ασθενών. Κατά τη συνήθη κλινική ε­ ξέταση ενός Παρκινσονικού ­ασθενούς, ο ­γιατρός παρατηρεί και καταγράφει την επίδοση του τελευταίου (σε μια ­κλίμακα 0-4) ­καθώς ο ­ασθενής ­λαμβάνει μια ­σειρά από στάσεις και

εκτελεί ­ορισμένες απλές ­κινήσεις, όπως αυτές περιγράφονται στην ­Ενοποιημένη Κλίμακα Βαθμολόγησης ­νόσου Πάρκινσον (UPDRS). Με ­αυτόν τον τρόπο εκτιμάται η ­τρέχουσα κατάσταση της ­ασθένειας όσο και η εξέλιξή της μέσα στο χρόνο. Δύο προβλήματα που σχετίζονται με την κλινική διαδικασία, ­είναι α) η απαιτούμενη φυσική ­παρουσία του γιατρού και β) το ότι –ανεξάρτητα από την εμπειρία ή την κατάρτιση του γιατρού– οδηγεί σε μια ­υποκειμενική ­εκτίμηση της ασθένειας. Οι ­ασθενείς με χρόνιες εκφυλιστικές παθήσεις, όπως η νόσος ­Πάρκινσον, είναι σημαντικό να ­μπορούν να ­αξιολογούνται τ­ακτικά και αντικειμενικά ώστε να ­καταγράφονται οι όποιες ­διαφοροποιήσεις ­έγκαιρα και να προσαρμόζεται ανάλογα η ­φαρμακευτική αγωγή τους. Σήμερα, αυτό είναι ­δύσκολο και συνεπάγεται ­υψηλό ­κόστος σε χρόνο και ­χρήμα,

ειδικά για όσους ζουν μακριά από ­μεγάλα ­αστικά κέντρα. Υπάρχει ­λοιπόν η ανάγκη για εργαλεία και μεθόδους που θα π ­ οσοτικοποιούν με ακρίβεια τα ­συμπτώματα της ­νόσου και θα ­παρέχουν στο γιατρό τη ­δυνατότητα απομακρυσμένης ­παρακολούθησης των ασθενών, με σκοπό την πρακτική και ευκολότερη διαχείριση της καθημερινότητάς τους. Για το σκοπό αυτό, τα τελευταία χρόνια πολλοί ερευνητές χρησιμοποιούν «έξυπνες» συσκευές κινητής τηλεφωνίας αλλά και tablets για να ποσοτικοποιούν τον ­τρόμο Παρκινσονικών ασθενών. Τέτοιες ­συσκευές είναι ­ευρέως ­διαδεδομένες, ενώ ­ακόμη και οι φθηνότερες από ­αυτές ­ενσωματώνουν ­αισθητήρες ­επιτάχυνσης, και περιστροφής οι ­οποίες μπορούν να ­παρέχουν ­μετρήσεις του τρόμου των ­χεριών, για παράδειγμα, όταν ο ­ασθενής τις ­κρατά ή «γράφει» πάνω ­σ’ αυτές. Σε συνδυασμό με τις δ ­ υνατότητες συνδεσιμό-

τητας που ­παρέχουν (WiFi, 3G/4G) ­αποτελούν εξαιρετικές ­πλατφόρμες για τη δημιουργία εφαρμογών ­τηλε-ιατρικής. Σε πρόσφατα δ ­ ημοσιευμένη ­έρευνά μας* προτείναμε ένα ­πρακτικό ­εργαλείο ­ποσοτικοποίησης του ­τρόμου άνω άκρων ­Παρκινσονικών ­ασθενών με τη χρήση «έξυπνων» ­κινητών ­τηλεφώνων. Η ­εφαρμογή μας σ ­ υλλέγει σήματα από το ­επιταχυνσιόμετρο και το γ­ υροσκόπιο του τηλεφώνου την ώρα που αυτό ­βρίσκεται στο χέρι του ασθενή, και τα ­μεταδίδει δ ­ ιαδικτυακά σε έναν διακομιστή. Λογισμικό που ­«τρέχει» στο ­διακομιστή ­υπολογίζει στη ­συνέχεια μετρικές οι ο ­ ποίες ­χαρακτηρίζουν το σήμα και τον ­ασθενή από τον οποίο ­προήλθε, ποσοτικοποιόντας έτσι τα συμπτώματα τρόμου στα χέρια του, και επιτρέποντας –σε ­μεταγενέστερο στάδιο– την εξ‘ αποστάσεως ­ενημέρωση του γιατρού του.

Σε κλινική δοκιμή που δ ­ ιεξήχθη στην Α΄ Νευρολογική Κλινική του ­ΑΧΕΠΑ, συμμετείχαν 25 ασθενείς με νόσο Π ­ άρκινσον και 20 ­υγιείς εθελοντές όμοιου ηλικιακού ­φάσματος. Χρησιμοποιώντας ­αλγορίθμους μηχανικής μάθησης η εφαρμογή μας ­κατάφερε να ­κατηγοριοποιήσει σωστά (ως προς το αν έπασχαν ή όχι από ­Πάρκινσον) το 82% των ­ασθενών και το 90% των υ ­ γιών εθελοντών, επίδοση πολλά ­υποσχόμενη για τη ­βιωσιμότητα του εργαλείου μας ως επικουρικού μέσου στην αντικειμενική αξιολόγηση και ­μακροχρόνια παρακολούθηση της ­νόσου.

* N. Kostikis, D. Hristu-Varsakelis, M. Arnaoutoglou and C. Kotsavasiloglou, “A smartphone-based tool for assessing Parkinsonian hand tremor”, IEEE Journal of Biomedical and Health Informatics, 2015.

πανεπιστημιακά15

“Εγώ δεν ξέρω πότε είναι τα γενέθλιά μου, δεν ξέρω ποια μέρα γεννήθηκα. Αλλά έχω σκεφτεί. Η μέρα που θα πάρω το άσυλο, θα είναι τα γενέθλιά μου.

”

Ασυνόδευτο παιδί. Κέντρο Φιλοξενίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων Ανώγεια Κρήτης.

Iraqi refugee children, Damascus, Syria

πανεπιστημιακά16

James Gordon/via wikimedia

Ευτυχία Βουτυρά

Το βασικό αίτημα των προσφύγων είναι η ‘ασφάλεια’. Στα στρατόπεδα π ­ ροσφύγων στην Αφρική , Μέση Ανατολή και ΝΑ Ασία, όπου κατοικούν συνολικά το 2/3 του ­παγκόσμιου αριθμού των προσφύγων το κύριο ­χαρακτηριστικό είναι η ­καθημερινή ανασφάλεια στο επίπεδο της επιβίωσης. Ολόκληρο το α ­ νθρωπιστικό ­σύστημα με τους διαφορετικούς τομείς αρωγής (διατροφής, υγείας, σ ­ τέγασης, ­ψυχικής ­υγείας) στοχεύει στην ανακούφιση αυτών των τύπων ανασφάλειας. ­Συνεπώς, η ­έννοια της ‘ανασφάλειας’ είναι συνυφασμένη με την εμπειρία της προσφυγιάς. Το ­παράδοξο, κυρίως για την Ε.Ε., είναι ότι η μετανάστευση προσλαμβάνεται ως ­κίνδυνος στο εσωτερικό των κρατών μελών απαιτώντας, όμως, δυσανάλογο ­κόστος για τη ­φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε.

πρόσφυγες

Καθηγήτρια Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών

Η πρόσληψη των αιτούντων άσυλο ως ‘επικίνδυνα στοιχεία’, καταλήγουν στην ­κοινή πρόσληψη των αιτούντων άσυλο ως ‘ανεπιθύμητους’. Ένα ­χαρακτηριστικό παράδειγμα, είναι ο ίδιος ο όρος ‘λαθρομετανάστης’. Κατά τη γνώμη μου ε­ ίναι ένας απόλυτα αδόκιμος όρος, που χρησιμοποιείται άκριτα για να περιγράψει το ­φαινόμενο της μαζικής, ανεπίσημης, διασυνοριακής μετακίνησης, ενώ ­έμμεσα νομιμοποιεί την κράτηση αιτούντων άσυλο για παράνομη είσοδο, κάτι που ­υποδηλώνεται από το πρόσημο ‘Λάθρο-’. Στην περίπτωση των προσφύγων, αυτή η πρακτική ­είναι ­παράνομη, γιατί αντιτίθεται στην πάγια νομική αρχή ότι το ‘αίτημα ασύλου ­αναιρεί το παράνομον της εισόδου’, δεδομένου ότι κάποιος που ­διώκεται από τη χώρα του δεν μπορεί να φύγει νόμιμα. Συνεπώς, η έννοια του ‘λαθρό-’ ε­ ίναι τυπικά και ­ουσιαστικά λανθασμένη. Ως πρακτική, όμως, είναι δ ­ ιαδεδομένη διότι ­παρέχει τη δυνατότητα για άμεση απέλαση ή επαναπροώθηση κι έτσι ε­ φαρμόζεται στην ­πράξη. Έχουμε, δηλαδή, μία ανατροπή: η λεκτική πράξη υποβάλει κι ­έμμεσα ­νομιμοποιεί την πολιτική πρακτική. Στα σύνορα δημιουργείται ένα καθεστώς ­‘έκτακτης ανάγκης’ που περιλαμβάνει κράτηση, ταχύρρυθμη διαδικασία α ­ πέλασης με απουσία βασικών εγγυήσεων και εκ των πραγμάτων καταστρατήγησης του ­δικαιώματος ασύλου.

Η ιδιαιτερότητα στην περίπτωση των προσφύγων στο δυτικό κόσμο είναι ότι μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, η ιδιότητα του πρόσφυγα ­αποδεικνύεται μέσω μιας γραφειοκρατικής διαδικασίας που ξεκινάει από την αίτηση ­ασύλου και καταλήγει στην αναγνώριση ή στην απόρριψη του καθεστώτος. Με την ­από-πολιτικοποίηση του ασύλου οι σημερινές κυβερνήσεις των δυτικών ­χωρών αρνούνται να ­σεβαστούν τις διεθνείς συμβάσεις για την προστασία των ­προσφύγων που ­αποτελούν μέρος του θεσμικού τους παρελθόντος με ιδιαίτερη αναφορά στην εμπειρία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και τη Συνθήκη του 1951 για τους Πρόσφυγες. Η α ­ πο-πολιτικοποίηση της έννοιας του ‘πρόσφυγα’ έμμεσα καθιερώνει την καχυποψία για κίνητρα πλουτισμού όλων των μετακινούμενων, ­ανεξαρτήτως κινήτρου. Ως εκ τούτου έχουμε φτάσει στην παράδοξη κατάσταση οι αιτούντες άσυλο να ­πρέπει να αποδείξουν την αθωότητά τους, κι όχι τη μη ενοχή τους (αντιστροφή βάρους απόδειξης). Όμως, όπως σωστά έχει παρατηρήσει ο υπεύθυνος της νομικής ­υπηρεσίας του ­Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες, τα άτομα που ε­ ισέρχονται ­«παράνομα» στη χώρα και ζητούν άσυλο, τις περισσότερες φορές δεν ­προσκομίζουν ­αποδεικτικά στοιχεία που να αποδεικνύουν είτε την τ­αυτότητά τους, είτε ­στοιχεία που να δ ­ ηλώνουν τις διώξεις ή τα βασανιστήρια που έχουν υ ­ ποστεί στη χώρα ­καταγωγής τους. Κι αυτό διότι οι συνθήκες φυγής τους είναι τ­ έτοιες που ­καθιστούν, συνήθως, τη μεταφορά εγγράφων αδύνατη ή επικίνδυνη, ενώ πιο ­συχνά η π ­ αράδοση των ν­ ομιμοποιητικών εγγράφων στον μεταφορέα τους είναι ­απαραίτητη προϋπόθεση για την ίδια τη μεταφορά τους. Στην ουσία, το μόνο αποδεικτικό στοιχείο της ­ύπαρξης και της ταυτότητάς τους είναι το σώμα και η φωνή τους.

Το παραπάνω άρθρο βασίζεται στην ανακοίνωση: Βουτυρά Ε., Κουλτούρες της ­Ασφάλειας και οι Ανασφάλειες των Προσφύγων στο Παπαταξιάρχης Ε. (επιμ.) Αναθεωρήσεις του ­πολιτικού, ­ανθρωπολογική και ιστορική έρευνα στην ελληνική κοινωνία. Αθήνα: Αλεξάνδρεια. Η ­ανακοίνωση στηρίζεται στις μαρτυρίες ασυνόδευτων παιδιών αιτούντων άσυλο από το Ιράν και το ­Αφγανιστάν για να προσδιορίσει τα όρια των προτεραιοτήτων τους σε σχέση με τις πρακτικές ασύλου που ­βιώνουν στην Ελλάδα ως χώρα υποδοχής.

πανεπιστημιακά17

Smoking in sync.

Alessandra/Flickr

πανεπιστημιακά18

Μπορούν οι οικονομολόγοι να αναλύσουν τους μη οικονομικούς παράγοντες που επηρεάζουν τη ­συμπεριφορά; Μπορούν, λόγου χάρη, να εκτιμήσουν τη συμβολή της παράδοσης και της κουλτούρας;

Ρεβέκκα Χριστοπούλου Λέκτορας Τμήμα Οικονομικών Επιστημών

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Η οικονομική ­επιστήμη ­αναλύει τις επιλογές των ­ατόμων και των ­επιχειρήσεων ώστε να ­μπορεί να ­προβλέψει μελλοντικές ­επιλογές αλλά και να βρει τα ­κατάλληλα ­εργαλεία να τις ­αλλάξει προς το ­κοινό ό ­ φελος. Μέχρι ­πρόσφατα, το ­βάρος της προσοχής έπεφτε στους ­οικονομικούς παράγοντες που επηρεάζουν τη ­συμπεριφορά, καθώς οι μη ­οικονομικοί παράγοντες είναι δύσκολο να ­μετρηθούν. Είναι όμως ­ξεκάθαρο ότι κοινωνικοί, πολιτικοί, και άλλοι π ­ αράγοντες ενδέχεται να ­παίζουν ­εξίσου ή ακόμα πιο σημαντικό ρόλο. Για παράδειγμα, έρευνες ­δείχνουν ότι η δημόσια χρηματοδότηση στην υγεία και την εκπαίδευση σε ­φτωχές χώρες δεν ­κάνουν το πληθυσμό πιο υγιή και μορφωμένο όπως θα ­προέβλεπε η οικονομική θεωρία. Οκ ­ υβερνητικός μηχανισμός στις ­χώρες ­αυτές είναι συχνά διεφθαρμένος, ­αργοκίνητος, και γραφειοκρατικός. Τα χρήματα φεύγουν από το ­δημόσιο κουμπαρά, αλλά δεν ­φτάνουν στο ­στόχο τους, λόγω κακής ­εκτελεστικής «κουλτούρας». Καθώς τέτοια στοιχεία ­προκύπτουν όλο και συχνότερα από τις ερευνητικές μελέτες, αναδύθηκε στην ­οικονομική βιβλιογραφία μια ­έντονη ­προσπάθεια να μετρηθεί ο παράγοντας ­«κουλτούρα». Πώς μπορεί όμως να γίνει αυτό; Οι ­ερευνητές ποσοτικοποιούν την επιρροή της ­κουλτούρας ­συγκρίνοντας τη ­συμπεριφορά μεταναστών με αυτή του ­πληθυσμού στις χώρες ­προέλευσης και ­προορισμού τους. Αν η κουλτούρα επηρεάζει πραγματικά τη συμπεριφορά των ανθρώπων, τότε οι μετανάστες που κουβαλούν μαζί τους τα εθνικά τους ήθη και έθιμα, θα πρέπει να ­συμπεριφέρονται σύμφωνα με αυτά, παρόλο που ­βρίσκονται πλέον σε μια ­διαφορετική χώρα. Τέτοιες συγκρίσεις ­αποκαλύπτουν πως η ­κουλτούρα έχει ­σημαντική και μακροχρόνια ­επίδραση σε μια σειρά από συμπεριφορές, όπως η τεκνοποιία και η συμμετοχή στην αγορά ­εργασίας για τις γυναίκες, η διαφθορά, η εμπιστοσύνη στους ­θεσμούς κ.ά. Μια ενδιαφέρουσα ­εφαρμογή ­αυτής της μεθόδου πραγματοποίησα

πρόσφατα σε συνεργασία με τον D.R. Lillard (Αναπληρωτή ­Καθηγητή στο Ohio State University).* Το ­κάπνισμα ως ­συμπεριφορά είναι ­έντονα ­δυναμικό, αλλάζει δηλαδή ­γρήγορα μέσα στο χρόνο. Για να ­συνδέσουμε λοιπόν την κουλτούρα με το ­κάπνισμα ­χρησιμοποιήσαμε στοιχεία που ­μεταβάλλονται ανά γενιά αλλά και ανά ηλικία. Συγκεκριμένα, μελετήσαμε ­παιδιά Βρετανών μεταναστών στις ΗΠΑ και την Αυστραλία και εξετάσαμε εάν σε κάθε χρόνο της ζωής τους ­καπνίζουν όπως κάπνιζαν οι συνομήλικοι των γονιών τους που δεν ­μετανάστευσαν. Αυτό που βρήκαμε ήταν πως, ­πράγματι, τα παιδιά αυτά ­«μιμούνται» σε ­μεγάλο βαθμό τη ­συμπεριφορά της π ­ ροηγούμενης γενιάς που ­εξακολουθεί να ζει στη Βρετανία. Κάθε φορά που το ποσοστό των καπνιστών μια γενιάς ­Βρετανών ­αυξάνεται κατά 1%, το ­αντίστοιχο ποσοστό στα παιδιά Βρετανών ­μεταναστών της ίδιας γενιάς ­αυξάνεται κατά 0.1-0.4%, όταν αυτά φτάσουν στην ίδια ηλικία. Τα αποτελέσματα αυτά ­φέρνουν δυσάρεστα νέα για την πολιτική ­δημόσιας υγείας: το κάπνισμα δεν αντιδρά έντονα σε ­οικονομικά κ ­ ίνητρα και νόμους (π.χ. ­φόρους στα ­τσιγάρα, απαγόρευση του ­καπνίσματος σε ­δημόσιους ­χώρους κτλ.). Πιθανώς αυτό συνδέεται και με την ­αποτυχία του ­νόμου που απαγορεύει το ­κάπνισμα σε δημόσιους χώρους στην ­Ελλάδα, ο οποίος ισχύει από το 2010. Οι Έλληνες καπνιστές ­επιδεικνύουν δύο συμπεριφορές που έχουν ­αποκτήσει χαρακτήρα ­κουλτούρας: το κάπνισμα και την ασέβεια στους νόμους. Γενικότερα, όταν η ­κουλτούρα καθορίζει σημαντικά μια ­συμπεριφορά, δύσκολα ­μπορεί ­κανείς να την επηρεάσει με ­αλλαγές ­πολιτικής. Σε περιπτώσεις που η ­κουλτούρα βλάπτει αντί να ­ωφελεί, η αλλαγή έρχεται αργά, ­κυρίως μέσα από την ενημέρωση και την παιδεία.

* Christopoulou, R. & Lillard, D. R., 2015. «Is smoking behavior culturally determined? Evidence from British immigrants,» Journal of Economic Behavior & Organization, Elsevier, vol. 110(C), pages 78-90.

πανεπιστημιακά19

Nikos Pappas, Yannis Voutsalas

πανεπιστημιακά20

Η Βιβλιοθήκη αποτελεί μια ­σύγχρονη ­ακαδημαϊκή ­βιβλιοθήκη η οποία π ­ αρόλες τις ­αντίξοες ­συνθήκες των τ­ ελευταίων ετών εξελίσσεται και ακολουθεί τις ­σύγχρονες προκλήσεις. Κ ­ αλύπτει τα κενά που προκύπτουν ­αναπτύσσοντας νέες, πρωτοποριακές και βιώσιμες ­υπηρεσίες, αναζητώντας νέους πόρους χρηματοδότησης μέσα από ­συνεργασίες εντός και εκτός του ­Ιδρύματος, α ­ ξιοποιώντας τις τεχνολογικές ε­ ξελίξεις ­προκειμένου να διασφαλίσει την παρουσία της σε ένα ­διαρκώς ­μεταβαλλόμενο ­περιβάλλον. Έχοντας ως ­στόχο την υποστήριξη ­εκπαιδευτικού και ερευνητικού έργου και ανταποκρινόμενη στις απαιτήσεις ενός ­δυναμικά ανερχόμενου ακαδημαϊκού ιδρύματος, όπως το Π ­ ανεπιστήμιο ­Μακεδονίας, εστιάζει στην ­αξιοπιστία και στην ­ποιότητα των παρεχόμενων ­πηγών και ­υπηρεσιών της. Παράλληλα ­εστιάζει στην ­ενίσχυση της ­ακαδημαϊκής ­επικοινωνίας μέσω της προώθησης, ­παραγωγής και ­ευρύτερης δ ­ ιάδοσης της ­επιστημονικής γνώσης, στη βάση της ανοικτής ­πρόσβασης (open access) με την υποστήριξη του εξειδικευμένου προσωπικού της.

Live Library

Επιμέλεια κειμένου: Κωνσταντίνος Ζωντανός, Βούλα Βοζανά, Νούλα Αλβανούδη Τμήμα Επιστημονικής Πληροφόρησης & Τεκμηρίωσης, Βιβλιοθήκη & Κέντρο ­Πληροφόρησης Πανεπιστημίου Μακεδονίας

Γνωρίζετε ότι η Βιβλιοθήκη Προσελκύει πάνω από 320.000 επισκέπτες ετησίως, ενώ κατά τη διάρκεια ­εξεταστικών περιόδων η ε­ πισκεψιμότητα ­διπλασιάζεται. Έχει πάνω από 10.000 ­εγγεγραμμένους χρήστες από τους ­οποίους οι 1.400 προέρχονται από την ­τοπική κοινωνία και την περιφέρεια (εξωτερικοί χρήστες). Προσφέρει σε σταθερή βάση τη δυνατότητα στα μέλη της να συμμετέχουν δωρεάν σε Εκπαιδευτικά Σεμινάρια που διοργανώνει. Οι θεματικές ενότητες σκοπό έχουν να καλύψουν τις ερευνητικές και εκπαιδευτικές ανάγκες των συμμετεχόντων. Για τους φοιτητές του Πανεπιστημίου οι δεξιότητες που αποκτούν στα σεμινάρια αυτά καταχωρούνται στο πτυχίο τους (diploma supplement). Παρέχει τη δυνατότητα σε όλους να υποβάλλουν ερωτήσεις 24/7 μέσω της ­Υπηρεσίας e-ρώτηση για τον εντοπισμό πληροφοριών που τους ενδιαφέρουν, επιτυγχάνοντας έτσι την εξ αποστάσεως εξυπηρέτησή τους το αργότερο εντός 2 εργάσιμων ημερών. Χρησιμοποιεί τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης (Facebook, LinkedIn, Youtube channel, Flickr, Pinterest) ως δ ­ ίαυλο επικοινωνίας με τους χρήστες της και ως εργαλεία υποστήριξης των εκπαιδευτικών και λειτουργικών της στόχων. Τα Νέα της e-books. Για ένα έτος διπλασιάζει τη συλλογή των βιβλίων της χάρη στην ευγενική χορηγία του Διατμηματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών ­Σπουδών στη Διοίκηση Επιχειρήσεων του ­Πανεπιστημίου και εξασφαλίζει πρόσβαση σε 126.000

τ­ ίτλους ηλεκτρονικών ­βιβλίων 600 εκδοτών στην πλατφόρμα ηλεκτρονικών. βιβλίων Ebrary. Τα ηλεκτρονικά βιβλία της πλατφόρμας καλύπτουν ένα πλήθος επιστημονικών π ­ εδίων (π.χ. Κοινωνικές Επιστήμες, Εκπαίδευση, Διοίκηση Επιχειρήσεων, Τεχνολογία, Τέχνες, κ.ά.) με χρονολογική κ­ άλυψη για τα έτη 1761 – έως σήμερα (αλλά ­ιδιαίτερη έμφαση στα ­βιβλία που ε­ κδόθηκαν την τελευταία 5ετία). Bazaar βιβλίων. Διαθέτει προς ­πώληση στην προνομιακή τιμή των 2 ευρώ ­επιστημονικά βιβλία που έχουν αποσυρθεί από τη συλλογή της (πολλαπλά αντίτυπα, π ­ αλαιότερες εκδόσεις κ.λπ.). “Live@ Library”. Ξεκίνησε μια σειρά ε­ κδηλώσεων υπό το γενικό τίτλο «Live@Library» ­προκειμένου να καταστήσει τους χώρους της τόπους επικοινωνίας, κοινωνικοποίησης των χρηστών της, συνάντησης, ψυχαγωγίας και προώθησης του πολιτισμού. Τόπους με καθοριστικό και ενεργό ρόλο στην κοινότητα όπου εδρεύει. Νέες Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες Koha - Νέος Kατάλογος Βιβλιοθήκης. Το πληροφοριακό της σύστημα ­άλλαξε και προσφέρει ένα πιο εύχρηστο και ­φιλικό περιβάλλον προς τους ­χρήστες με περισσότερες δυνατότητες στην έ­ ρευνα και στη μελέτη καθώς και στη ­διαχείριση του λογαριασμού τους. UoMCat Plus. Νέα διεπαφή ενοποιημένης ­αναζήτησης όλων των πληροφοριακών π ­ ηγών της ­Βιβλιοθήκης. OJS - ­Ψηφιοποιημένα Περιοδικά. Δημιούργησε και λειτουργεί Υπηρεσία Υποστήριξης Διαχείρισης και Έκδοσης Ηλεκτρονικών Επιστημονικών Π ­ εριοδικών, με τη χρήση του λογισμικού ανοικτού κώδικα Open Journal Systems (OJS). Μέσω της πλατφόρμας α ­ υτής δ ­ ιατίθενται όλες οι περιοδικές ε­ κδόσεις που η Βιβλιοθήκη έχει ψηφιοποιήσει αλλά και π ­ αρέχεται η δυνατότητα έ­ κδοσης νέων η ­ λεκτρονικών περιοδικών α ­ νοικτής πρόσβασης. OCS – Υπηρεσία ­Ηλεκτρονικής Έκδοσης Επιστημονικών ­Συνεδρίων. Υποστηρίζει τη ­διαχείριση και την online παρουσία και έκδοση επιστημονικών συνεδρίων με τη χρήση του λογισμικού ανοικτού κώδικα Open Conference Systems. Νέα ­‘Ψηφίδα’ – Ψηφιακή Β ­ ιβλιοθήκη και Ι­δρυματικό ­Αποθετήριο. Εμπλουτισμένη ψηφιακή ­βιβλιοθήκη και αναβαθμισμένο περιβάλλον ι­δρυματικού αποθετηρίου. RUOMO – ­Ιδρυματικό ­Αποθετήριο ­Ακαδημαϊκής ­Έρευνας. Νέο ιδρυματικό α ­ ποθετήριο με ­αποκλειστικό ­στόχο την κ­ αταγραφή και τη διάδοση της ε­ πιστημονικής έρευνας που ­παράγεται στο Πανεπιστήμιο. Όλες οι παραπάνω υ ­ πηρεσίες υ ­ λοποιήθηκαν στο πλαίσιο της Π ­ ράξης «Ακαδημαϊκό ­περιεχόμενο ανοικτής πρόσβασης στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας: ­υπηρεσίες ­οργάνωσης, προβολής, έκδοσης και διασύνδεσής του» (ΕΣΠΑ 2007-2013, ΕΠ Ψηφιακή Σύγκλιση, Θεματική Ενότητα Β2, MIS 304170) με τη σ ­ υγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

πανεπιστημιακά21

Οργανώστε τη

σταδιοδρομία σας Σοφία Παναγιωτίδου Σύμβουλος Σταδιοδρομίας Γραφείο Διασύνδεσης

Ποια είναι τα προσόντα, οι δεξιότητες και τα προσωπικά ­χαρακτηριστικά των νέων πτυχιούχων που συντελούν στην εύρεση ­εργασίας; Ρωτήσαμε τους πιο ­ειδικούς, τα ­στελέχη ­επιλογής προσωπικού ­ελληνικών και διεθνών εταιριών που πραγματοποίησαν συνεντεύξεις στο ­πλαίσιο των Ημερών Σχεδιασμού ­Σταδιοδρομίας 2015, που ­διοργάνωσε το ­Γραφείο ­Διασύνδεσης, στις 9-10 Ιουλίου 2015. Παρακάτω θα ­βρείτε ­χρήσιμες ­συμβουλές που προέκυψαν από τις απαντήσεις τους, για να ο ­ ργανώσετε ή να ξανασκεφτείτε τη σταδιοδρομία σας. πανεπιστημιακά22

Προτεραιότητα αξιολόγησης ­αποτελεί η ανάληψη προσωπικής ευθύνης κάθε φοιτητή/νέου αποφοίτου για την ­ουσιαστική απόκτηση γνώσεων και τη συνεχή επικαιροποίησή τους, ­σύμφωνα με τις συνθήκες που εξελίσσονται στο επαγγελματικό ­περιβάλλον στο οποίο θέλει να απασχοληθεί. ­Ακόμη, ο καθορισμός σαφών επαγγελματικών στόχων από τα ­πρώτα έτη φοίτησης και ο σχεδιασμός των ­βημάτων που οδηγούν στην ­επίτευξή τους, εκτιμάται ως βασικό στοιχείο ­θετικής αποτίμησης του υποψηφίου. Σε κάθε επαγγελματική ­αναζήτηση, ο νέος πτυχιούχος θα πρέπει να είναι σε θέση να αναγνωρίζει τις ευκαιρίες και να συνδυάζει το δικό του προφίλ με τα χαρακτηριστικά της προσφερόμενης θέσης, ενισχύοντας παράλληλα γνώσεις και δεξιότητες που αναδεικνύονται ως ζητούμενα. Ιδιαίτερη και σημαντική στατιστικά υπήρξε η αναφορά στην ­απαίτηση ­επαγγελματικής ενημερότητας των νέων ­πτυχιούχων,

στη γνώση ­δηλαδή των ­πραγματικών ­συνθηκών που ­επικρατούν στην ­εγχώρια και ­διεθνή αγορά εργασίας και των τάσεων ­προόδου και ­εξέλιξης σε επαγγελματικούς κλάδους. Στο ­σημείο αυτό ­τονίστηκε ο ­ρόλος του Γραφείου Δ ­ ιασύνδεσης μέσα από τις δραστηριότητες του οποίου οι φ ­ οιτητές μπορούν να α ­ ποκτήσουν ένα ­αξιόλογο ­επαγγελματικό ­δίκτυο και να ενημερωθούν για τις προοπτικές ­απασχόλησης σε ­διάφορα ­επαγγέλματα. Αναλυτικά, τα χαρακτηριστικά που κατά πλειοψηφία σημειώθηκαν ως ­σημαντικά για την επιτυχή ­διεκδίκηση μίας θέσης εργασίας από έναν νέο ­πτυχιούχο είναι: η οργάνωση (εαυτού και άλλων), η ικανότητα ­ομαδικής ­εργασίας, η ­αυτοπεποίθηση, ο ­ενθουσιασμός, η υπομονή, ημ ­ εθοδικότητα, η ­εργατικότητα, η ε­ ντιμότητα, η ­ευελιξία και η προσαρμοστικότητα, η ανάληψη ­πρωτοβουλιών, ο επαγγελματισμός, η συνέπεια κ.ά.

© fgr62/Flickr

Επίσης, αναφέρθηκε η σημασία της επαγγελματικής ­προετοιμασίας και ­συμπεριφοράς κατά τη ­διαδικασία ­διεκδίκησης μίας ­θέσης απασχόλησης, όπου αξιολογούνται παράλληλα με τα ­τυπικά ­προσόντα, οι επικοινωνιακές και διαπραγματευτικές δεξιότητες του υποψηφίου, το θάρρος και η αποφαστιστικότητά του καθώς και η ­επιθυμία του να εργαστεί στη ­συγκεκριμένη εταιρία. Επιπλέον, η ­επαγγελματική ­εμπειρία που δεν σχετίζεται ­απαραίτητα με το επαγγελματικό προφίλ του υποψηφίου αποτιμάται ­ιδιαίτερα, ως στοιχείο ενεργοποίησης του φοιτητή σε πραγματικές συνθήκες εργασίας κάτι που σε κάθε ­περίπτωση αυξάνει το βαθμό της επαγγελματικής ωριμότητάς του και του προσδίδει μία ολιστική ­θέαση των εργασιακών ­συνθηκών. Αναφορικά με τη συμβολή του ­πανεπιστημίου στην ενίσχυση της επαγγελματικής ετοιμότητας των ­φοιτητών προτάθηκαν ενέργειες που σχετίζονται είτε με την ­εξασφάλιση

πόρων υποστήριξης πρακτικής ­άσκησης τουλάχιστον έξι μηνών για όλους τους φοιτητές, είτε με την ­ανάπτυξη ­συνεργασιών με επαγγελματικούς φορείς με ­στόχο τον εμπλουτισμό της ­διδασκαλίας με θέματα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις στην καθημερινή τους λειτουργία, σε σ ­ υνθήκες λειτουργικής προσομοίωσης. Η ενίσχυση των προγραμμάτων σπουδών με ­θεματικές ­ανάπτυξης, αναγνώρισης και ­αποτελεσματικής ­διαχείρισης των ­δεξιοτήτων των φ ­ οιτητών με την αρωγή του ­Γραφείου Δ ­ ιασύνδεσης, μέσω του ­οποίου αντλούνται ­πληροφορίες για τις α ­ παιτήσεις της αγοράς ­εργασίας και επισημαίνονται ­ενδεχόμενα κενά ­μεταξύ της ­θεωρητικής ­προετοιμασίας και της ­εργασιακής ετοιμότητας, θα ­μπορούσε να ­αποδώσει σημαντική ­προστιθέμενη «αξία» στο προφίλ των νέων ­αποφοίτων του Ιδρύματος.

Συμπερασματικά, θα λέγαμε ότι οι συνθήκες της σημερινής αγοράς ­εργασίας, απαιτούν όσο ποτέ άλλοτε, τη συστηματική, ­επαγγελματική προετοιμασία των φοιτητών μας με στόχο την ετοιμότητα απόκρισής τους στις προκλήσεις που θα συναντήσουν στην προσπάθεια ­εκπλήρωσης των επαγγελματικών τους στόχων. Προς την ­κατεύθυνση αυτή το Γραφείο ­Διασύνδεσης, σχεδιάζει και υλοποιεί ­ποικίλες, καινοτόμες ­δραστηριότητες με την υποστήριξη ενός συνεχώς ­αναπτυσσόμενου δικτύου αξιόλογων συνεργατών οι οποίοι συμπράττουν ­ουσιαστικά και αφιλοκερδώς προς την ­κατεύθυνση αυτή. Στο τρέχον ακαδημαϊκό έτος έχουν προγραμματιστεί 10 σχετικές εκδηλώσεις ενώ οι επόμενες ­Ημέρες Σχεδιασμού ­Σταδιοδρομίας αναμένεται να υλοποιηθούν την ­Άνοιξη του 2016.

πανεπιστημιακά23

Συνάντηση με έναν απόφοιτο του Ανδρέα Τζέκα, Φοιτητή του Τμήματος Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Φωτογραφίες: Δημήτρης Καμπούρογλου, Φοιτητής του Τμήματος Εφαρμοσμένης Πληροφορικής

O Θωμάς Δούζης είναι απόφοιτος του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και ­βραβευμένος επιχειρηματίας για το ελληνικό «μπακάλικο» Έργον το οποίο ­δημιούργησε μαζί με τον αδερφό του Γιώργο το 2008 και που σ ­ υνδυάζει την πώληση παραδοσιακών ελληνικών προϊόντων μαζί με τη δ ­ οκιμή τους μέσα από εξαιρετικά πιάτα. Έχει φιλοξενηθεί στο CNN μαζί με τον σεφ Δ ­ ημήτρη Σκαρμούτσο για την προσπάθειά τους να ­ ­ αναδείξουν τη γ­αστρονομική ­ποικιλία της χώρας μας στο εξωτερικό αλλά και να τη ­συστήσουν ξανά στους Έλληνες. Κατάφερε μέσα σε μικρό χρονικό ­διάστημα να το επεκτείνει σε 11 ­καταστήματα σε 4 χώρες και να το καταστήσει ­σημείο αναφοράς ως μέσο για μια σύγχρονη ματιά μέσα στην ­ελληνική κουλτούρα. πανεπιστημιακά24

Θωμάς Δούζης

Αν το ερώτημα στην Ελλάδα του 2015 είναι, αν μπορεί μια επιχείρηση να ­είναι μοντέρνα, ποιοτική και ­συνάμα ­ελληνική, τότε ο Θωμάς ­Δούζης ­είναι πεπεισμένος ότι η απάντηση ­είναι ­θετική και το έχει αποδείξει στην ­πράξη. Έξι χρόνια πίσω, το 2009, στην αρχή αυτού που ονομάζουμε πια ­κρίση, ­έχοντας μόλις τελειώσει τις σπουδές του στην Εφαρμοσμένη Πληροφορική στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, ­αποφασίζει να μην φύγει στο εξωτερικό και μαζί με τον αδερφό του Γιώργο να ξεκινήσει ένα μπακάλικο επηρεασμένος από την δουλειά του ­πατέρα τους. Πίσω από κάθε επιτυχημένη ­επιχείρηση κρύβεται μια ­δύσκολη ­απόφαση και στην περίπτωσή του, μου εκμυστηρεύεται ότι δεν είναι άλλη από το να αρνηθεί την υποτροφία που ήδη είχε κερδίσει για ­μεταπτυχιακό στο Pratt Institute στη Νέα Υόρκη και να συνεργαστεί με τον αδερφό του, ­κάνοντας μια «βουτιά» στο άγνωστο. Το μπακάλικο ήταν η αρχή. Προέκτασή του, η συσκευασία και ­πώληση προϊόντων της ελληνικής γης από ­μικρούς παραγωγούς από τα ράφια του μαγαζιού με πρώτο τους ­προϊόν, μέλι, με την ονομασία Μέλισσας ­Έργον. «Στο Πανεπιστήμιο είχα ­επιλέξει ένα μάθημα multimedia το οποίο μου ­έμαθε ­χρήσιμα εργαλεία όπως Photoshop και κάπως έτσι ­απέκτησα τις βάσεις για να σχεδιάσω μόνος μου την πρώτη μας ετικέτα. Δ ­ ιαφορετικά, θα ήταν ακριβή ­επιλογή για εμάς το να απευθυνθούμε σε γραφίστα» μου είπε, όταν τον ­ρώτησα ­σχετικά με τη ­συσκευασία του. Αυτή ήταν ­ακριβώς η ­απορία μου, αν ­τελικά το ­πτυχίο ­συνδέει το φοιτητή με την ­αγορά ­εργασίας ή ­αποτελεί απλά μια ­ακόμα γραμμή του ­βιογραφικού μας. «Το ­πανεπιστήμιο και το ­πτυχίο ­είναι το μέσο για να μπεις σε μια ­συζήτηση. Δεν είναι το κύριο συστατικό της ­επιτυχίας, αλλά είναι το μέσο για να φτάσεις ­μέχρι εκεί. Αν ήμουν πάλι πίσω στο πρώτο έτος των σπουδών μου, θα προσπαθούσα να πάρω ­περισσότερα ­πρακτικά πράγματα και όχι τόσα θεωρητικά», είπε αναφερόμενος στα μερόνυχτα που πέρασε, ­γράφοντας ­«εικονικά» email για εργασίες και όταν ­πραγματικά χρειάστηκε να στείλει ένα ένιωσε απροετοίμαστος. Το ταξίδι των αδερφών Δούζη ­συνεχίστηκε με την τολμηρή ­απόφαση

να συνεργαστούν με το γνωστό ξενοδοχείο Sani στη Χαλκιδική, δημιουργώντας ένα καινούριο ­εστιατόριο. Δύο χρόνια μετά την ­αποφοίτησή τους και μόλις μήνες μετά το πρώτο τους μπακάλικο «τόλμησαν» να χτυπήσουν για βοήθεια, την πόρτα του ­γνωστού σεφ Δημήτρη Σκαρμούτσου, χωρίς να τον γνωρίζουν. Η απάντηση βέβαια, όπως γνωρίζουμε ­σήμερα, ήταν θετική και η ιστορία του Έργον πήρε το ­δρόμο της ­επιτυχίας. ­«Θάρρος. Το ­θάρρος και η άγνοια του κινδύνου ­είναι δύο πολύ ­βασικά πράγματα για ένα νέο που ­ξεκινάει κάτι δικό του. Αν ­κάποιος μας έδειχνε τι θα ­περνούσαμε ­μέχρι να πετύχουμε, πραγματικά δεν θα το ­κάναμε και δεν θα φτάναμε ­μέχρι εδώ. Η άγνοια κινδύνου είναι ένα ­τεράστιο κομμάτι για να πάρεις μια τέτοια απόφαση» μου είπε πεπεισμένος. Δεν θα ξεχάσει ποτέ τα πρώτα χρόνια που μαζί με τον αδερφό του περνούσαν όλες τις ώρες τους στην αποθήκη ­συσκευάζοντας και πουλώντας προϊόντα «και στο ­τέλος της ­ημέρας δεν ­είχαμε καταφέρει κάτι μεγάλο. Αλλά επιμείναμε και μετά από καιρό μας βγήκε.». Αν υπάρχει κάτι το οποίο ­πιστεύει πραγματικά είναι το ότι εάν στα ­σχέδιά μας υπάρχει μια πιο ­εύκολη ε­ ναλλακτική τότε αυτή θα ε­ ίναι και η ­κατάληξη, καθώς πάντα θα υπάρχει στο μυαλό μας το ότι ­μπορούμε να τα ­παρατήσουμε με την πρώτη ­δυσκολία. Η ιστορία του Έργον ­συνεχίστηκε και το ένα μέλι σήμερα έχει γίνει ­περισσότερα από 3000 διαφορετικά ­προϊόντα και το μικρό παντοπωλείο, 11 μαγαζιά σε Ελλάδα, Ηνωμένο ­Βασίλειο, Βέλγιο και ΗΠΑ. Το Έργον πλέον δίκαια ­θεωρείται ­πρεσβευτής της χώρας μας στο ­εξωτερικό. ­Παρουσιάζει την πλούσια ­ελληνική ­κουζίνα, με συνδυασμό της ­παράδοσης και του ­μοντέρνου. ­Ταυτόχρονα, όμως, και μια χώρα που ­κοιτάζει ­μπροστά. «Όταν ­ζητάνε να ­δοκιμάσουν ­ελληνικό ­φαγητό στο εξωτερικό ­συνήθως ­οδηγούνται σε μια ­ταβέρνα που ­φτιάχτηκε το ‘50. Το φαγητό όντως ­μπορεί να ήταν πολύ καλό, αλλά ο ­κόσμος δεν μπορούσε να ­καταλάβει ότι μια ­ελληνική εταιρία μπορεί να ­είναι φρέσκια και να αλλάξει τα ­πράγματα. ­Πρεσβεύουμε ακριβώς το ότι και εμείς μπορούμε να το κάνουμε αυτό το 2015.». πανεπιστημιακά25

Πρακτική άσκηση στο εξωτερικό Άννα Τσιλίδου Φοιτήτρια Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής

Denise Krebs/Flickr

πανεπιστημιακά26

Είμαι η Άννα Τσιλίδου, ­τεταρτοετής φοιτήτρια στο Τμήμα Λογιστικής Xρηματοοικονομικής. Αυτό το διάστημα ­βρίσκομαι στη Γενεύη, στα European HQ της P&G, όπου κάνω ­πρακτική ­άσκηση. Το αντικείμενο μου είναι Product ­Supply Finance και θα ήθελα να μοιραστώ την εμπειρία μου μαζί σας, παρακινώντας συγχρόνως τους συμφοιτητές μου σε κάθε Τμήμα να δοκιμάσουν να κάνουν πρακτική άσκηση εκτός ­Ελλάδας. Το να δουλεύεις πριν π ­ άρεις το πτυχίο σου σε μια πολυεθνική με μότο “our interns don’t make coffee they make an ­impact”, με καλές απολαβές (χρηματικές και μη), σε ένα διεθνές οικονομικό κέντρο, έδρα διεθνών οργανισμών, όπως η Γενεύη, αν μη τι άλλο σου δίνει ­πολλές αφορμές για όμορφες φωτογραφίες στα social media. Υπάρχει, όμως, και η αθέατη πλευρά αυτής της πορείας, η οποία είναι πιο επίπονη και σίγουρα περισσότερο σημαντική. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Αν αναρωτιέστε πώς βρήκα τη θέση πρακτικής άσκησης στο ­εξωτερικό, ήταν πολύ απλό. Είδα την π ­ ροκήρυξη στη σελίδα της ­εταιρίας και απλά έστειλα το βιογραφικό μου για την αντίστοιχη θέση. Η ­συγκεκριμένη πρακτική δεν σχετίζεται με τα ­προγράμματα που ­προσφέρει το ­πανεπιστήμιο (γραφείο ­πρακτικής άσκησης erasmus+, κ.λπ.). ­Σίγουρα, όμως, το Πανεπιστήμιο μας ­προσφέρει αρκετές ευκαιρίες μέσα από τις υ ­ πηρεσίες του και όλοι μας θα ­θέλαμε να επεκταθούν ­ποιοτικά

και ­ποσοτικά. Σε κάθε ­περίπτωση, καλό θα ­είναι οι φ ­ οιτητές που ­ενδιαφερόμαστε να ­ψάχνουμε όλες τις ­διαθέσιμες εναλλακτικές από ­νωρίς, ώστε να ­διαθέτουμε ­διαφορετικές προτάσεις πριν επιλέξουμε.

κού ανταγωνισμού. Ακόμη και να μην είχα ε­ πιλεγεί όμως, η όλη ­διαδικασία ­αξιολόγησης μου έμαθε πράγματα που μπορούν να εφαρμοστούν στις επόμενες αιτήσεις που θα κάνω και ­ γι’ αυτό αξίζει από μόνη της.

Ας επιστρέψουμε, όμως, στην ­πορεία προς στη Γενεύη και στο πώς πήρα τ­ ελικά τη θέση... Συνολικά στο recruiting process ­υπάρχουν 2 τεστ και 3 συνεντεύξεις. Τα τεστ δεν απαιτούν εξειδικευμένες γνώσεις αλλά λογική (GRE, GMAT), ενώ οι σ ­ υνεντεύξεις βασίζονται στις ­λεγόμενες behavioural questions, όπου ­καλείσαι να απαντήσεις σε ­ερωτήσεις για το πώς ­διαχειρίστικες μια κατάσταση/πρόβλημα με ένα ­συγκεκριμένο παράδειγμα. Στο campus της P&G εκπροσωπούνται 80 διαφορετικές εθνικότητες από διάφορα, λιγότερο και περισσότερο γνωστά πανεπιστήμια. Όμως, όλοι έχουν μερικά κοινά γνωρίσματα: ­εξωστρέφεια, αυτενέργεια, πολύπλευρες εμπειρίες, ­ομαδικότητα και ανάληψη πρωτοβουλιών ­είναι μ ­ ερικά από αυτά. Πιστεύω ότι στη δική μου επιτυχία στις ­συνεντεύξεις πέρα από τα τεστ συνέβαλαν οι ­εμπειρίες που είχα αποκτήσει στα 3 ­μέχρι τώρα χρόνια σπουδών. Πριν έρθω εδώ, ­παράλληλα με το ­πανεπιστήμιο ασχολήθηκα με ­εθελοντικές ομάδες (TEDx, AEGEE), έκανα μια ­πρακτική σε start-up, και ­συμμετείχα σε ­διάφορα projects στο ­εξωτερικό (Girls20 - Sydney, US Educational Trip - California). Αυτό που, λοιπόν, έχω να πω από την εμπειρία μου εδώ ­είναι ότι πρέπει να έχεις αποκτήσει τις ε­ μπειρίες που θα σε οδηγήσουν σε αυτά τα χαρακτηριστικά από νωρίς, ώστε να είσαι πρακτικά και ψυχολογικά έτοιμος να ανταπεξέλθεις π ­ ρώτα στη ­συνέντευξη, και αργότερα στις ­απαιτήσεις της δουλειάς. Αν και υπάρχουν εταιρίες/κλάδοι με ακόμα πιο απαιτητική διαδικασία αξιολόγησης, σίγουρα το να πάρω την συγκεκριμένη θέση ήταν ­δύσκολο λόγω ποιοτικού και αριθμητι-

Ποιες είναι οι βασικές διαφορές από τη φοιτητική ζωή, την Ελλάδα και ποιες οι δυσκολίες; Όσα γεμάτα να ήταν τα τελευταία 3 χρόνια, το άλμα από την φοιτητική ζωή στη Θεσσαλονίκη στην εργασιακή ζωή στο εξωτερικό -ειδικά σε ένα τόσο ιδιαίτερο περιβάλλον - είναι μεγάλο. Εδώ ο νέος εργαζόμενος αντιμετωπίζεται ισότιμα με τον πιο senior manager, από πολλές απόψεις: τα ­γραφεία μας είναι σχεδιασμένα με τον ίδιο τρόπο (open plan) και μπορούμε να απευθυνθούμε και στους πιο senior managers χωρίς τύπους και επισημότητα. Υπάρχει ευελιξία και σε ­μεγάλο βαθμό έχουμε τη ­δυνατότητα να κ­ αθορίζουμε τις ώρες εργασίας μας, πχ επίσκεψη στο ­γυμναστήριο στη μέση της μέρας, και ­ακόμη ­μπορούμε να δουλεύουμε από ­οπουδήποτε. Στην ­καθημερινότητά μου ασχολούμαι με projects ­αντίστοιχα με τον manager και ­αξιολογούμαι για τα αποτελέσματα που φέρνω σε ­τακτά ­χρονικά δ ­ ιαστήματα. Από την άλλη πλευρά, το ­άγχος και η ­πίεση για να ­αποδώσεις είναι ­αρκετά ­μεγάλη, ­ακόμα και τις μ ­ έρες που οι ώρες ­εργασίες είναι ­νορμάλ. Φυσικά, ­πάντα υπάρχουν και τα απρόβλεπτα, “business needs” που θα σε κάνουν να δουλέψεις πιο ­σκληρά και από τις ­δυσκολότερες ­εξεταστικές. Σίγουρα ένας τέτοιος τρόπος ζωής δεν είναι χαλαρός, αλλά εξίσου ­βέβαιο ­είναι ότι έχει ενδιαφέρον και συνεπάγεται γνώσεις και εμπειρία. ­Κρίνοντας από την έως τώρα ­εμπειρία μου, ­ακόμα και όσοι έχετε ­αποφασίσει να μ ­ είνετε στην Ελλάδα μετά το ­πανεπιστήμιο, θα επωφεληθείτε από μία έστω ­σύντομη περίοδο πρακτικής άσκησης στο εξωτερικό.

πανεπιστημιακά27

Μήπως να γίνουμε όλοι ηγέτες; Βίκη Τάνη Υπεύθυνη Μάρκετινγκ AIESEC Πανεπιστημίου Μακεδονίας

Αν σας ρωτούσαν, τι ­σημαίνει ­ηγεσία ή ηγέτης; Τι θα απαντούσατε; Κάτι ­αρνητικό ή κάτι θετικό. Ίσως ­κάποιος που πετυχαίνει, κάποιος που μας ­παρασέρνει με τον λόγο του; Αν αναζητήσουμε την ­ερμηνεία της λέξης ηγεσίας θα δούμε ότι η ­ γεσία είναι η άσκηση της εξουσίας, άρα ηγέτης κάποιος που ασκεί εξουσία. Ευτυχώς αυτή η αντίληψη-ερμηνεία έχει ­παλιώσει. πανεπιστημιακά28

Πλέον ο ηγέτης δεν έχει να κάνει με τη θέση εξουσίας αλλά με το ­όραμα, τις ιδέες, τις αξίες, τις πράξεις, τα ­προσωπικά χαρακτηριστικά. Δηλαδή, κάτι πολύ πιο δύσκολο από το να ε­ ίσαι απλά στην ­κορυφαία θέση, αλλά και κάτι που έχουν α ­ νάγκη οι κ ­ οινωνίες μας. Η αλήθεια όμως είναι ότι δεν γεννιέσαι ούτε γίνεσαι εύκολα ­ηγέτης. Είναι θέμα πράξεων, εμπειριών και γ­ νώσης. Ε ­ υτυχώς το Πανεπιστήμιο είναι ένας χώρος που μπορείς να αναπτύξεις την ­ηγεσία, δυστυχώς όχι εύκολα και ­σίγουρα όχι περιμένοντας. Μπορείς να μάθεις καινούργια πράγματα, να ­δοκιμαστείς και να αναπτυχθείς μόνο μέσα από ­εμπειρίες. H AIESEC είναι εδώ για να σε βοηθήσει σε αυτό, να κάνεις τη φοιτητική σου ζωή πιο πλούσια.

Η AIESEC αποτελεί τον ­μεγαλύτερο ­παγκόσμιο φοιτητικό οργανισμό που είναι μη κυβερνητικός, μη ­πολιτικός και ανεξάρτητος. Στελεχώνεται και ο ­ ργανώνεται μόνο από φοιτητές. Εδρεύει σε 2.400 πανεπιστήμια. Ενα από αυτά είναι και το ­Πανεπιστήμιο ­Μακεδονίας. Για πολλούς η AIESEC ­είναι ένας ­οργανισμός που στοχεύει στην ­ανάπτυξη των νέων μέσω φοιτητικών ανταλλαγών στο εξωτερικό. Δεν είναι, όμως, μόνο αυτό. Καθημερινά ­προσπαθούμε να ­αναπτύξουμε τους νέους, να τους ­δώσουμε το έ­ ναυσμα να γίνουν οι ηγέτες που ­χρειάζεται κάθε κοινωνία. Για εμάς ο ηγέτης είναι ένα άτομο που ενδιαφέρεται για το τι ­συμβαίνει στις κοινωνίες του κόσμου, για το πώς ­μπορεί το ίδιο να συμβάλλει στη

­ ιωσιμότητα και την ­ανάπτυξή τους. β ­Ηγέτης είναι εκείνος, που ­γνωρίζει πολύ καλά τον εαυτό του, τα δ ­ υνατά και αδύναμα χ­ αρακτηριστικά του, τις αξίες του και το ­προσωπικό του ­όραμα. ­Επίσης, ηγέτη ­θεωρούμε ­αυτόν που μπορεί να ε­ πικοινωνεί αποτελεσματικά με τον κ ­ αθένα, ­ανεξάρτητα από φύλο, εθνικότητα, ­θρησκεία, ­σεξουαλική ­προτίμηση. ­Τελικό ­κριτήριο είναι η ικανότητα ­κάποιου να βλέπει την λύση και όχι το π ­ ρόβλημα, να μην μένει στα λόγια, αλλά να ­περνάει στην πράξη. Η AIESEC προσπαθεί να ­δημιουργήσει τέτοιους νέους ­ηγέτες μέσα από τα προγράμματά της. Οι φ ­ οιτητές ­μπορούν να γ­ ίνουν ­ενεργοί ­εθελοντές στον οργανισμό ­συμβάλλοντας στη β ­ ιωσιμότητα και ­ανάπτυξη του (ACT), ­μπορούν ­επίσης

να ­συμμετάσχουν στο ­εθελοντικό πρόγραμμα ­κοινωνικής δράσης στο ­εξωτερικό (Global Citizen). Για τους ­απόφοιτους ή ­τελειόφοιτους ­υπάρχει και το Global Talent το ­διεθνές ­πρόγραμμα επαγγελματικής ­εμπειρίας στο ε­ ξωτερικό. ­Πιστεύουμε ότι ο ­κόσμος μας θα ήταν καλύτερος αν κάθε άτομο ­πάσχιζε για την Ε ­ ιρήνη και για την ­μεγιστοποίηση των ­ανθρώπινων ­δυνατοτήτων, αν ο ­ ι πολίτες είχαν ­απώτερο ­σκοπό τη ­συστηματική ­κοινωνική αλλά και ­προσωπική ­ανάπτυξη. Για αυτό π ­ ροσπαθούμε ­καθημερινά και π ­ ροσκαλούμε όλους τους ­φοιτητές να γ­ ίνουν μέλη του ­μεγαλύτερου ­φοιτητικού ­οργανισμού που ­διαμορφώνει ­ηγέτες. Υπάρχουν ­πολλές ­ευκαιρίες που ­μπορούμε να ­αρπάξουμε, όμως ακόμα

­ ναρωτιόμαστε αν το Π α ­ ανεπιστήμιο ­φτάνει για ένα υ ­ γιές και β ­ ιώσιμο ­μέλλον. Θα ­βρούμε ­δουλειά; Θα ­βγάζουμε ­αρκετά ­χρήματα, θα ­αγαπάμε αυτό που ­κάνουμε; Θα ­είμαστε επιτυχημένοι; ­ Το ­Πανεπιστήμιο μας ­παρέχει ­γνώσεις, στο χέρι μας ε­ ίναι αν θα γ­ ίνουν ­κτήμα μας. Μας δίνει το έ­ ναυσμα για νέες ­ιδέες. Στο Πανεπιστήμιο ­σ τεγάζονται ­οργανισμοί μέσα από τους ­οποίους ­μπορούμε να ­γεμίσουμε ­εμπειρίες και να γνωρίσουμε λίγο ­καλύτερα τον ­προσωπικό μας ­κόσμο. Το Π ­ ανεπιστήμιο και όλα όσα ­συμβαίνουν μέσα σε αυτό, όπως η AIESEC ­είναι ένας πολύ καλός δρόμος να γίνουμε οι ηγέτες που χρειάζεται η κοινωνία μας, αρκεί να το αξιοποιήσουμε αναλόγως. πανεπιστημιακά29

συνέντευξη

study in thessaloniki

Στέλιος Δ./Flickr

Με αφορμή τη συμμετοχή του Πανεπιστημίου μας στο συνέδριο Destination Thessaloniki τον Νοέμβριο απευθυνθήκαμε στον Αντιδήμαρχο Τουρισμού, ­Διεθνών Σχέσεων & Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης ­κύριο ­Σπύρο Πέγκα για να να μας μιλήσει για το πρόγραμμα Study in Thessaloniki, όπου λ­ αμβάνουμε ­μέρος, και την ανάπτυξη της Θ ­ εσσαλονίκης ως τουριστικού προορισμού ­γενικότερα.

πανεπιστημιακά30

Πείτε μας λίγα λόγια για την πρωτοβουλία Destination Thessaloniki. Το Destination Thessaloniki α ­ ποτέλεσε το κεντρικό συνέδριο που οργάνωσε η ΔΕΘ κατά τη διάρκεια της ­τουριστικής έκθεσης Philoxenia. Ο τίτλος ­ προέκυψε από τη φιλοδοξία της πόλης μας να αποτελέσει έναν ­προορισμό για όλο το χρόνο προσφέροντας ποικίλες ­ εμπειρίες. Κατά τη γνώμη μου, θα πρέπει να είναι η κορύφωση της ­στρατηγικής της διοίκησης του ­ Δήμου ­ Θεσσαλονίκης, που ­υιοθετήθηκε από όλους τους φ ­ ορείς της ­πόλης, για την ανάδειξη της Θεσσαλονίκης ως ­ τουριστικού προορισμού. Μια στρατηγική που ξεκίνησε σταδιακά, άνοιξε και διευρύνθηκε σε κύκλους και κορυφώθηκε με το ποσοτικό άλμα που έφερε αυτή η στρατηγική: από τους 1.300.000 επισκέπτες της πόλης (25% ξένοι) το 2010 στους 2.150.000 το 2014 (50% ­ξένοι). Από εδώ και εμπρός ­οφείλουμε να μεταβάλλουμε και τη στρατηγική μας και το τουριστικό αφήγημά μας. Πιστεύετε ότι υπάρχουν στην πόλη οι υποδομές και το κοινωνικό κεφάλαιο για να υποστηρίξουν μια τέτοια πρωτοβουλία; Σίγουρα υπάρχει το κοινωνικό κεφάλαιο, το ανθρώπινο δυναμικό. Οι υποδομές χρειάζονται βελτίωση και εκσυγχρονισμό. Κυρίως οι δημόσιες αλλά και οι ιδιωτικές. Για αυτό τώρα ξεκινάμε να δουλεύουμε για την προσέλκυση επενδυτών. Πείτε μας 3 σχετικά πλεονεκτήματα και 3 μειονεκτήματα της Θεσσαλονίκης έναντι αντίστοιχων πόλεων. Τρία πλεονεκτήματα: ανθρώπινος. ­κυρίως νεανικός, παράγοντας, ατμόσφαιρα πόλης, το λεγόμενο vibe, ­πολυ-πολιτισμικό παρελθόν. Τρια μειονεκτήματα: χρήση πόλης (μετακίνηση, καθαριότητα, γκράφιτι), ποικιλία υπηρεσιών, θεσμικό-νομικό ­πλαίσιο. Ποιος είναι ο ρόλος του Πανεπιστημίου σε αυτήν την προσπάθεια; Το πανεπιστήμιο με την κοινότητα των φοιτητών παίζει τον πιο ­σημαντικό ρόλο. Προηγουμένως ανέφερα το ­νεανικό χαρακτήρα της πόλης ως το πιο ισχυρό πλεονέκτημά της. ­Ταυτόχρονα,

η πρωτοβουλία του δήμου για την στρατηγική του 'Σπούδασε στη Θεσσαλονίκη / Study in Thessaloniki' που επιχειρεί να καταστήσει την πόλη κέντρο σπουδών (educational hub) ­ της ν­οτιο-ανατολικής Ευρώπης δεν θα ήταν ­ δυνατή χωρίς τη συνδρομή του πανεπιστημίου. Επίσης, είναι ­μεγάλη η συμβολή του στην προσέλκυση σ ­ υνεδριακού τουρισμού, ενός ­τουρισμού που συνεισφέρει με υψηλό έσοδο στην πόλη. Πώς γεννήθηκε η ιδέα του Study in Thessaloniki και πώς υλοποιείται; Ποια προβλήματα και ποιες εκπλήξεις συναντήσατε; Το Study in Τhessaloniki γεννήθηκε μέσα στον δήμο και στο τμήμα τουρισμού, καρποφόρησε και πήρε όμως ορμή χάρην στον ενθουσιασμό των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της ­ πόλης να δ ­ουλέψουν όλοι μαζί. Δημόσια και ­ιδιωτικά ιδρύματα συνεργάζονται ­άψογα για την ευόδωση αυτής της προσπάθειας, πράγμα όχι ­αυτονόητο για τα ελληνικά δεδομένα. Εχουμε δρόμο ακόμα να ­διανύσουμε για να ­φτάσουμε σε θεαματικά ­ αποτελέσματα, όμως ήδη έχουμε κάποια ­ πρώτα πολύ ­θετικά δείγματα είτε σε ό,τι α ­ φορά ­καλοκαιρινά summer schools είτε σε συνέργειες με εκπαιδευτικά ­ιδρύματα του εξωτερικού. Φυσικά, και πάλι το ­θεσμικό-νομικό ­πλαίσιο της χώρας ε­ ίναι το μεγαλύτερο εμπόδιο μας, ­αυτός ο γραφειοκρατικός ­συντηρητισμός που βιώνουμε στην ­ ­ Ελλάδα. Η ­ απόφαση του ­ πανεπιστήμιου του Μονάχου να έρθει με δυο καθηγητές και δεκαπέντε ­φοιτητές να μελετήσουν την πρωτοβουλία μας Study in Thessaloniki ­είναι ένα πρώτο σ ­ ημάδι ότι κάτι κάνουμε καλά σε αυτήν την πόλη! Έχοντας διεθνή εμπειρία, ποια νομίζετε ότι είναι τα βήματα που πρέπει να γίνουν από την πλευρά των ιδρυμάτων για την προσέλκυση περισσότερων ξένων φοιτητών; Αγγλόφωνα προγράμματα, φροντίδα για καλύτερο accomodation - ­διαμονή και πίεση ασφυκτική και σ ­ φυροκόπημα στην πολιτεία να αλλάξει πολλά που αφορούν σε θέματα βίζας, άδειας ­διαμονής και εργασίας, αναγνώρισης πτυχίων. πανεπιστημιακά31

Οι Eκδόσεις Πανεπιστημίου Μακεδονίας διευρύνουν τη βιβλιοθήκη τους Ιωάννα Δανδέλια Διευθύντρια Εκδόσεων Πανεπιστημίου Μακεδονίας

Οι εκδόσεις Πανεπιστημίου Μακεδονίας παρουσιάζουν και αυτή την ­ακαδημαϊκή χρονιά ξεχωριστά συγγράμματα που κοσμούν τη βιβλιοθήκη τους. Καθηγητές του Πανεπιστημίου ­Μακεδονίας ­εμπιστεύτηκαν τις εκδόσεις για την επιμέλεια, την αισθητική και τη φροντίδα βιβλίων που αποτυπώνουν τη γνώση, προσφέροντας απαντήσεις στα ερωτήματα φοιτητών, ερευνητών και αναγνωστών. Κατά τη διάρκεια του χειμερινού εξαμήνου του ακαδημαϊκού έτους 2015 - 2016 κυκλοφορούν μεταξύ άλλων τα νέα βιβλία των ­Καθηγητών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας Ηλία Κουσκουβέλη και Λάζαρου Τριάρχου.

ΘΕΩΡΙΑ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΣΤΟΝ ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ Συγγραφέας: Ηλίας Κουσκουβέλης ISBN: 978-960-8396-95-1 Ο συγγραφέας του βιβλίου, Κοσμήτορας της Σχολής Κοινωνικών, ­Ανθρωπιστικών Επιστημών και Τεχνών και Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων ­Ηλίας Κουσκουβέλης στην ανάλυση του αρχαίου κειμένου του Θουκυδίδη ­παρουσιάζει μία ­σειρά ­αιτιών που οδηγούν στην λήψη αποφάσεων και παράλληλα τις ­επιπτώσεις ­αυτών των αποφάσεων, προσφέροντας έτσι μία ολοκληρωμένη θ ­ εωρία. Το ­βιβλίο αποτελεί μία καινοτόμα προσέγγιση του αρχαίου κειμένου και έρχεται να συμπληρώσει ένα σημαντικό κενό στην ελληνική βιβλιογραφία, αναδεικνύοντας τον Θουκυδίδη ως πρωτοπόρο στη θεωρία λήψης αποφάσης. Το βιβλίο ­αποτελεί ένα πολυχρηστικό εργαλείο, χρήσιμο τόσο στον μελετητή της ανθρώπινης ­συμπεριφοράς όσο και στον διαμορφωτή στρατηγικής και πολιτικής. ΤΑ ΤΟΝΩΤΙΚΑ ΤΗΣ ΘΕΛΗΣΗΣ, Κανόνες και παραινέσεις στην επιστημονική ­έρευνα Συγγραφέας: Santiago Ramon y Cajal, Μετάφραση, επιμέλεια, Λάζαρος Τριάρχου, Καθηγητής Τμήματος Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής Πανεπιστημίου Μακεδονίας ISBN: 978-960-8396-96-8 Από την πρώτη στιγμή που κυκλοφόρησε το βιβλίο αναγνωρίστηκε όχι μόνο ως ένα πολύτιμο παιδαγωγικό εργαλείο για φοιτητές και ερευνητές αλλά και ως μια μεγαλοπρεπής ομολογία πίστης στην επιστημονική μέθοδο ως τη μόνη ορθολογική οδό για τη διερεύνηση της ζωής και της εγκεφαλικής φύσης του ­ανθρώπινου νου. Οπως εύστοχα σημειώνει ο Καθηγητής Λάζαρος Τριάρχου στον ­πρόλογό του: «Το βιβλίο είναι κλασικό στη βιοϊατρική βιβλιογραφία και παραμένει επίκαιρο, τόσο από πρακτική σκοπιά όσο και ως τέρψη του ­πνεύματος». Η ΜΑΕΣΤΡΙΑ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ, Οι νευρώνες ως νοητική υποδομή Συγγραφέας: Santiago Ramon y Cajal, Μετάφραση, επιμέλεια, Λάζαρος Τριάρχου, Καθηγητής Τμήματος Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής Πανεπιστημίου Μακεδονίας ISBN: 978-960-8396-97-5 Το βιβλίο είναι αποτέλεσμα της εργασίας ανθολόγησης του Λάζαρου ­Τριάρχου, ο οποίος επέλεξε μερικά από τα πιο σημαντικά επιστημονικά κείμενα του ­μεγάλου Ισπανού ιστολόγου, τα οποία αναδεικνύουν θαυμάσια τις βασικές ιδέες που εισήγαγε ο ίδιος στη σύγχρονη επιστήμη του εγκεφάλου. Η επιλογή των συγκεκριμένων δοκιμίων, αποτυπώνει τέσσερις δεκαετίες ­έρευνας και στοχασμού για το πώς από την κυτταρική οργάνωση του εγκεφάλου μας (νευρωνισμός) προκύπτουν οι πολύπλοκες λειτουργίες του ανθρώπινου νου όπως η μνήμη και η μάθηση. πανεπιστημιακά32