SIPOC model: de uitleg

SIPOC model: in dit artikel wordt het SIPOC model praktisch uitgelegd. Na het lezen begrijp je de basis van deze krachtige kwaliteitsmanagement methode. In dit artikel vindt je tevens een SIPOC template om jouw kennis direct op toe te passen.

Wat is het SIPOC model?

SIPOC is een methode om het transformatieproces binnen een bedrijf dat producten en/of diensten maakt en levert, goed te kunnen beschrijven. Het is een hulpmiddel bij procesverbetering dat de in- en uitvoer van één of meerdere processen in tabelvorm samenvat.

SIPOC is een acroniem dat staat voor Suppliers, Inputs, Proces, Output en Customers (leveranciers, input, proces, output/resultaat en klanten), die de kolommen vormen. Het model vindt z’n oorsprong in de jaren tachtig van de vorige eeuw en is een onderdeel binnen kwaliteitssystemen als Six Sigma, Gemba Kaizen en de principes van Lean management.

Transformatieproces

Met het SIPOC model wordt duidelijk welke factoren het transformatieproces beïnvloeden en welke partijen hier allemaal mee te maken hebben. Door dit in kaart te brengen, weet een bedrijf wat er allemaal rondom het proces geregeld moet worden om dit goed te laten verlopen.

De leverancier levert input in de vorm van grond- en hulpstoffen, halffabricaten, kennis en specialisme voor hetgeen een bedrijf nodig heeft. Dit is een belangrijke processtap naar de uiteindelijke output in de vorm van het eindproduct of -dienstverlening naar de klant toe.

Deze output moet voldoen aan de klanteisen en deze eventueel overtreffen. De klant hoeft lang niet altijd buiten de organisatie te staan, maar kan net zo goed binnen het bedrijf aanwezig zijn. Zodoende kan er ook een leverancier/klant relatie binnen een organisatie bestaan.

Het SIPOC model helpt te voorkomen dat onderdelen binnen het transformatieproces worden vergeten. Het SIPOC model biedt inzicht in het proces aan medewerkers die geen of weinig kennis hebben van de transformatie naar het eindproduct, maar helpt het ook medewerkers een nieuw proces goed te definiëren.

In kaart brengen: SIPOC voorbeeld

Het SIPOC model brengt in kaart wie wat levert aan het productieproces, wat er precies geleverd wordt door de verschillende spelers en wat het eindresultaat is.

Ook wordt duidelijk voor wie het eindproduct bedoeld is. Hieronder zijn de onderdelen uit het SIPOC model één voor één nader toegelicht met een praktijkvoorbeeld.

Figuur 1 – een praktisch voorbeeld van het SIPOC-model

Supplier / Leverancier

Het gaat om de partij die een bijdrage levert aan het proces. Dat kunnen zowel interne als externe partijen zijn. Wat is er noodzakelijk voor het proces en wat wordt gebruikt en verbruikt.

De omschrijving hiervoor zie we terug bij Input. Degene die het levert is de leverancier van bijvoorbeeld materialen en informatie. Wat er op voorhand verzameld moet worden, voordat er aan de slag kan worden gaan, wordt door deze partij(en) aangeleverd. Dat kunnen leveranciers van grondstoffen zijn of van kennis, vaardigheden en informatie. Stel dat het om een meubelfabrikant gaat.

De leveranciers zijn de groothandels van hout, spijkers en lijm, maar ook de medewerkers met specifieke vakkennis, een ontwerper van tafels en stoelen en een leverancier van tekensoftware.

Input / Invoer

Tezamen met de leveranciers, is nu ook bekend wat zij aanleveren. De invoer van het proces gaat onder andere over materialen, service en informatie.

De meubelfabrikant heeft grondstof als verschillende soorten hout nodig, hulpstoffen als lijm en spijkers en halffabricaten in de vorm van voor gefreesde metalen handvatten. Ook is de kennis van de timmerlui nodig, het creatief brein van de ontwerper en de juiste toepassing in het systeem van de softwarespecialist. Ook zijn er machines en gereedschappen nodig.

Process / Proces

Het proces zelf wordt vastgelegd in een document, handleiding of werkvoorschrift. Door alle stappen goed te omschrijven, kan er standaard werk worden geleverd in de output, zonder teveel afwijkingen. Bovendien is iedereen die bij het proces betrokken is, bewust van zijn eigen handelen en is het gemakkelijker om elkaar op afwijkingen aan te spreken en elkaar te corrigeren.

Zo zullen alle wandmeubels die in een serie de meubelfabriek verlaten, amper van elkaar verschillen en van dezelfde kwaliteit zijn.

Output / Uitvoer

Wat het uiteindelijk eindresultaat is dat het proces uitkomt, kan als eindproduct gezien worden. Naast het eindproduct zijn ook bijvoorbeeld afvalstoffen onderdeel van de Output. De meubelfabrikant levert naast meubels ook werkgelegenheid, ontwerpen, een website met nieuw getoonde modellen en houtsplinters die als afval de fabriek verlaten.

Customer / Klant

Degene aan wie geleverd wordt, is de zogenoemde eindgebruiker. Dat kan de daadwerkelijke klant zijn die van de fabriek meubelen afneemt, maar het is ook de medewerker die dankzij de fabriek continuïteit in werk heeft. De klanteisen zijn overigens van belang voor het gehele proces.

Voldoet de Output niet aan de klanteisen, dan kan de kwaliteit niet worden gewaarborgd.

Stakeholders en het SIPOC model

Uit bovenstaande blijkt dat er binnen het SIPOC model alleen eerstelijnsleveranciers en klanten worden genoemd. Dat betekent dat andere stakeholders als banken, subsidiegevers of instanties die vergunningen verstrekken, niet in het SIPOC model terug te vinden zijn. Ook is het niet gebruikelijk dat de kwaliteitseigenschappen en/of de specificaties worden weergegeven.

Betrokkenheid

Het is belangrijk om een SIPOC diagram met een groep medewerkers op te stellen, waardoor alle belanghebbenden de kans hebben om hun bijdrage aan het proces te leveren. Naast hun eigen inzicht kunnen zij ook hun rol binnen het proces bepalen.

Een SIPOC model creëert wederzijds begrip en ontstaat er een gezamenlijk beeld van het proces, wat tot grote mate van betrokkenheid leidt. Een SIPOC model geeft iedereen een duidelijk beeld van de aanleiding die tot het proces in gang heeft gezet. Daardoor wordt voorkomen dat er in later fase van het proces onduidelijkheid ontstaat. Ook wordt het vooraf duidelijk wie bij het proces betrokken zijn en wat er van iedereen nodig is.

SIPOC template

Begin met het beschrijven van het transformatieproces binnen jouw bedrijf met het SIPOC template.

Nu is het jouw beurt

Wat denk jij? Wat is jouw ervaring met de toepassing van het SIPOC model? Herken het bovenstaande of heb je aanvullingen? Hoe breng jij het productieproces in kaart? Wat zijn volgens jou andere succesfactoren die bij kunnen dragen aan goed kwaliteitsmanagement?

Deel jouw kennis en ervaring via het commentaar veld onderaan dit artikel.

Meer informatie

1. Antony, J., Singh Bhuller, A., Kumar, M., Mendibil, K., & Montgomery, D. C. (2012). Application of Six Sigma DMAIC methodology in a transactional environment. International Journal of Quality & Reliability Management, 29(1), 31-53.
2. Reddy, G. P., & Reddy, V. V. (2010). Process improvement using Six Sigma – a case study in small scale industry. International Journal of Six Sigma and Competitive Advantage, 6(1-2), 1-11.
3. Shankar, R. (2009). Process improvement using six sigma: a DMAIC guide. ASQ Quality Press.

Citatie voor dit artikel:
Mulder, P. (2018). SIPOC model. Retrieved [insert date] from Toolshero: https://www.toolshero.nl/kwaliteitsmanagement/sipoc-model/

Oorspronkelijke publicatiedatum: 11/01/2018 | Laatste update: 09/08/2023

Wilt u linken naar dit artikel, dat kan!
<a href=”https://www.toolshero.nl/kwaliteitsmanagement/sipoc-model/”>Toolshero: SIPOC model</a>

Article by:

Patty Mulder

Patty Mulder is een management expert op het gebied van competentie ontwikkeling, time management, persoonlijke effectiviteit en zakelijke communicatie. Naast content schrijven, is ze een business coach en verzorgt ze bedrijfstrainingen.