BANJALUKA - Pored grada Banjaluka, koji je prevaren za najmanje 200.000 evra, međunarodna međuvladina Evropska ekspertska grupa (EEG), prevarila je i nekoliko firmi u RS, među kojima su "Celex" i "Integral inženjering".
U "Celexu" su nam potvrdili da su od strane EEG-a prevareni za 88.000 evra, dok u "Integral inženjeringu" kažu da je prevara izvršena preko njihove firme u Beogradu ne precizirajući o kojem iznosu je riječ.
Nezvanično saznajemo da su od strane EEG-a prevareni i kompanija "M:tel" i Rafinerija nafte u Brodu, ali nismo uspjeli saznati za koliko novca i na kojim "projektima" su radili sa EEG-om.
Predrag Zgonjanin, direktor "Celexa", rekao je juče da je prethodni direktor ove firme sa EEG-om sarađivao na projektu prečistača otpadnih voda i da im je po tom osnovu isplaćeno 88.000 evra.
"Tužili smo ih, ali nikada iz suda nismo dobili poziv. Provjeravao sam u Briselu i oni tamo uopšte ne postoje i očigledno je da se radi o međunarodnim prevarantima", kazao je Zgonjanin.
Isto tako Slobodan Stanković, direktor "Integral inženjeringa", rekao je da je EEG takođe prevario "Integral" u Beogradu, ali da ne zna o kojem projektu je riječ.
Podsjećanja radi, EEG je s gradom Banjaluka potpisao ugovor za saradnju, odnosno da će pomoći u vezi sa apliciranjem prema evropskim fondovima za četiri projekta ukupne vrijednosti 19 miliona evra, a prema ugovoru grad im je trebalo da uplati ukupno 760.000 evra, međutim, prema zasad dostupnim informacijama isplaćeno im je samo 200.000 evra i to preko Javnog preduzeća DEP-OT, koje je 62 odsto u vrijednosti grada. Sumnja se da im je isplaćeno čak svih 760.000 evra iako projekti nikada nisu realizovani niti su dobijena sredstva za njih.
Posebno je zanimljiv način na koji je DEP-OT izvršio uplatu, a kasnije poravnanje tih sredstava sa gradom Banjaluka s obzirom na to da je DEP-OT svoja potraživanja od grada, na čiji nalog je platio EEG-u, namirio kroz raspodjelu kapitalne dobiti iz perioda 2004 -2010. godine.
Poravnanje je izvršeno tek u decembru 2011. godine i to u godini u kojoj je DEP-OT negativno poslovao.
Branka Savić, interni revizor u Administrativnoj službi grada Banjaluka, i Momčilo Rokvić, direktor JP DEP-OT, juče su tvrdili da je sve rađeno po zakonu, ali nisu mogli da odgovore na pitanja da li je Skupština grada Banjaluka na bilo koji način dala saglasnost za ugovor i saradnju sa EEG-om.
"Nisam lično u toku tih događanja i očigledno se radi o jednoj grupi prevaranata. Poslije informacije koja je došla do mene, provjerio sam i grad je tužio tu grupu za povrat sredstava koji su u ugovoru", rekao je juče Slobodan Gavranović, bivši predsjednik Skupštine opštine Banjaluka, a sada gradonačelnik Banjaluke.
On kaže da do juče nije imao informacije da je prevara izvršena, ali da će se narednih dana detaljno raspitati o čemu se tu radi.
Iako je ugovorom između grada Banjaluka i EEG-a definisano da je za sve sporove nadležan Osnovni sud u Banjaluci, grad ovom sudu nije podnio nikakvu tužbu.
"Provjerom kroz CMS program utvrđeno je da se u Osnovnom sudu u Banjaluci ne vodi nijedan postupak u kojem su stranke EEG i grad Banjaluka. Mislim da bi trebalo kontaktirati Okružni privredni sud", kazala je Maja Vulić, portparol Osnovnog suda u Banjaluci.
Ni Slobodan Radulj, pravobranilac RS, kaže da nije uopšte upoznat te da je tek iz medija saznao o čemu se radi, ali da će u narednom periodu tražiti dokumentaciju od grada Banjaluka i vidjeti da li je budžet oštećen.
Ono što je najzanimljivije jeste da su EEG i Banjaluka saradnju započeli na osnovu podrške Vlade RS, koja je gradu i DEP-OT-u, preko kojeg je isplaćen novac EEG-u, poslala pismo podrške aktivnostima sa EEG-om.
Dokument koji je stigao u grad Banjaluka i DEPO-OT potpisala je Jasna Brkić, tadašnji potpredsjednik Vlade RS i ministar za ekonomske odnose i regionalnu saradnju, a sadašnji zamjenik gradonačelnika.
Brkićeva se juče nije javljala na telefon tako da nismo uspjeli dobiti potvrdu da je EEG u RS "ušao" preko nje, ali nezvanično saznajemo da je kolegama i svojim saradnicima juče rekla da je imala razgovore sa EEG-om i to na inicijativu pokojnog predsjednika RS Milana Jelića.
Da je Brkićeva razgovarala sa Budimirom Bulatovićem, izvršnim koordinatorom EEG-a, koji je i potpisao ugovor sa gradom Banjaluka, potvrdio nam je juče Aleksa Buha, bivši ministar spoljnih poslova RS, a sada član Senata RS.
Inače, Buha je bio dio ove tkz. ekspertske grupe, ali, kako kaže, nije učestvovao u nikakvim ugovorima već samo na nekoliko sastanaka, između ostalih, i na onom sa Jasnom Brkić.
"Sa Bulatovićem se poznajem još iz rata i to je u početku djelovalo kao ozbiljna priča, kao treba pomoći da se dođe do evropskog novca itd., ali na kraju taj Bulatović je bio u zatvoru jer je varao i po Crnoj Gori i Srbiji", rekao je Buha.
Kako je varao EEG?
Sve je išlo na način da obično na prijedlog nekog visokopozicioniranog zvaničnika RS Budimir Bulatović, izvršni koordinator Evropske ekspertske grupe, dođe na razgovor sa direktorom ili rukovodiocem institucije i ponudi im saradnju i pomoć pri privlačenju novca iz evropskih fondova.
Dalje, firma ili institucija kandiduje svoje projekte i njihovu vrijednost i dostavi ih EEG-u, koji, navodno, u ime njih aplicira prema fodnovima EU u Briselu. U ugovorima o saradnji obično se definiše način plaćanja i obaveze firme ili institucije prema EEG-u, a da bi bili što uvjerljiviji u ugovoru su stavljali da je firma ili institucija dužna platiti dva odsto od ukupne vrijednosti projekta tek poslije obavještenja iz Evropske komisije da im je projekat odobren. Takođe u ugovor je stavljano da ostalih dva odsto preduzeće ili firma plaća po dobijenim sredstvima do čega, naravno, nikada nije došlo. Isto tako EEG se ugovorom obavezuje da će Evropskoj komisiji uplatiti kotizaciju, a nakon toga tu "savršeno falsifikovanu, čak originalnu", uplatnicu njemačke banke šalju firmi ili instituciji kao dokaz da su oni u ime njih izvršili uplatu.
Nakon toga EEG dobija obavještenje od Evropske komisija u kojem ih obavještavaju da su odobrena sredstva za koja su oni u ime institucije ili preduzeća aplicirali, a EEG to obavještenje šalje partnerima sa kojima su imali ugovor i traži da im se isplati dva odsto. Obavještenje je u svim slučajevima stizalo na falsifikovanom memorandumu sa pečatom Evropske komisije i potpisom Nicolausa van der Huna, za koga se kasnije utvrdilo da nikada nije postojao.
Izvor "Nezavisnih" ispričao je da je EEG prilikom posjeta Banjaluci tokom 2007. i 2008. godine dolazio ekstremno luksuznim vozilima uz brojnu pratnju te da je sve izgledalo da se radi o "krupnim ribama" i ekspertima, a pojedini među njima su čak držali i predavanja na univerzitetima, za koja se takođe sumnja da su oštećena.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.