طرح دولت ایران برای انتقال آب از خزر به سمنان

عکس فضایی از بخشی از ایران و خزر که سمنان در آن قرار دارد
توضیح تصویر، یک مانع عمده انتقال آب از خزر به سمنان، کوه های البرز است

دولت ایران می گوید قصد دارد پروژه انتقال آب از دریای خزر به استان سمنان را برای مقابله با مشکل کم آبی در شمال شرق ایران به اجرا بگذارد.

محمود احمدی نژاد رئیس جمهوری ایران دستور اجرای چنین طرحی را صادر کرده و پیمانکار آن قرارگاه خاتم الانبیا وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است.

فرمانده قرارگاه خاتم الانبیا می گوید 150 میلیارد تومان اعتبار برای اجرای این طرح پیش بینی شده است.

دولت می گوید براساس این طرح قرار است سالانه حداقل 500 میلیون متر مکعب آب خزر از طریق کانال و خطوط لوله به استان سمنان در حاشیه کویر لوت منتقل شود.

قرار است آب خزر ابتدا به شهر دامغان و از آنجا به شاهرود و سمنان منتقل شود.

اجرای این طرح با انتقادهایی روبرو شده اما موافقانی نیز دارد.

جزئیات طرح هنوز مشخص نشده است اما طراحان پیش بینی کرده اند که آب با کمک لوله های بتونی از روی زمین منتقل شود.

ناصر کرمی کارشناس محیط زیست در ایران در گفت وگو با بی بی سی فارسی، ضمن ابراز تردید درباره قابل اجرا بودن و یا اقتصادی بودن چنین طرحی پیش بینی کرد که طرح به خاطر تبعات زیست محیطی با مخالفت جدی فعالان روبرو شود.

طرح های مشابهی برای انتقال آب از خزر یا خلیج فارس به سایر مناطق ایران در گذشته نیز توسط دولت اکبر هاشمی رفسنجانی مطرح شده بود که هرگز عملی نشد.

ایران یک کشور کم آب است و با افت ذخایر قنات ها و کمبود بارندگی این مشکل جدی تر شده است.

بهروز دهزاد استاد اکولوژی منابع آب دانشگاه شهید بهشتی تهران عملی بودن این طرح را زیر سوال برد و به خصوص به این مساله اشاره کرد که خزر یک منبع طبیعی مشترک میان پنج کشور است و برداشت آب از آن می تواند به مشکلات حقوقی برخورد کند.

او در مصاحبه با بی بی سی فارسی گفت که با توجه به امکانات فنی کشور انتقال آب از خزر که در سطحی پایین تر از سمنان قرار دارد عملی به نظر نمی رسد، به خصوص که برای این کار باید از سد کوه های البرز گذشت.

اما محمد رضا فاطمی استاد منابع آب و دریا در گفت و گو با بی بی سی از این طرح دفاع کرد و گفت ایران با توجه به ذخایر بزرگ انرژی خود این امکان را دارد که با ایجاد دستگاه های پمپاژ، از دریا آب بردارد.

به علاوه او می گوید که میزان نمک آب دریای خزر بسیار کمتر از خلیج فارس است و بنابراین هزینه تصفیه آن بسیار کمتر خواهد بود.

او به موفقیت این گونه طرح ها در کشورهای جنوب خلیج فارس اشاره می کند.

اما آقای دهزاد می گوید که یک راه بسیار ساده تر برای حل مشکل کم آبی استفاده مجدد از آبی است که پس از مصرف از جمله در تهران هدر می رود.

او می گوید که روزانه در تهران دو و نیم میلیون متر مکعب آب پس از مصرف هدر می رود و بازیافت نمی شود.