Het was de dag na Sinterklaas twee jaar geleden en door de Nederlandse telecomwereld ging een enorme schok. Kartelwaakhond NMa, nu inmiddels opgegaan in de ACM, deed invallen bij de drie grote providers die we in Nederland hebben: KPN, Vodafone en T-Mobile.
ACM deed die invallen na tips van twee anonieme klokkenluiders. Die klokkenluiders leken te bevestigen wat eigenlijk iedereen al jaren dacht: dat de providers een kartel vormden en verboden afspraken maakten over hun aanbod van prepaid en abonnementen, en de prijzen die ze daarvoor rekenen.
De invallen vormden het publieke startschot voor een groot onderzoek naar de prijsafspraken. Maar, zoals ACM gelijk al waarschuwde, dat gaat niet snel. Sterker nog: toen al stelden woordvoerders namens de kartelwaakhond dat het makkelijk twee jaar kan duren.
Hoe dat komt? Bij zo'n onderzoek moet alles stevig onderbouwd worden. Het is niet simpelweg feiten opsommen en er een conclusie aan verbinden, maar er moet een economisch onderzoek gedaan worden, dat moet statistisch worden onderbouwd, de juridische onderbouwing moet worden gemaakt. Dat alles maakt, samen met het feit dat informatie vergaren die bedrijven liever geheim houden, lastig kan zijn en dat onderzoeken daarom lang kunnen duren.
Maar nu is het onderzoek af en de uitkomst is tweeledig: providers maakten geen verboden afspraken, maar hadden wel een mechanisme om elkaar te laten weten wat ze gingen doen. Tweakers dook in het rapport hoe die afspraken werden gemaakt en hoe jij benadeeld bent door de afspraken die telecomproviders maakten.