«Ακυρώσεις παραστάσεων, capital controls, δεν πληρωνόμαστε, η χώρα καίγεται κι εμείς να κάνουμε μια παράσταση για τους μετανάστες που πνίγηκαν στο Φαρμακονήσι; Και μήπως αν την κάνουμε θα αλλάξει η μεταναστευτική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης;». Με αυτά τα ερωτήματα ανέβηκαν στη σκηνή του Θεάτρου Τέχνης της οδού Φρυνίχου οι τέσσερις πρωταγωνιστές της παράστασης «Υπόθεση Φαρμακονήσι ή το δίκαιο του νερού» που σκηνοθέτησε ο Ανέστης Αζάς στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών.

Ντοκουμέντα, καταθέσεις, χάρτες, μαρτυρίες και πολύ χιούμορ –πικρό συχνά –επιστρατεύονται για να στηθεί μια παράσταση – ντοκιμαντέρ για την υπόθεση της μικρής «Λαμπεντούζα της Ελλάδας», του ναυαγίου μεταναστών στις 20 Ιανουαρίου 2014, με τους έντεκα νεκρούς εκ των οποίων οκτώ παιδιά (όπως αναφερόταν επί σκηνής).

Τα στοιχεία που έχουν προκύψει, αντιφατικά. Αλλιώς τα λένε οι μετανάστες. Αλλιώς οι λιμενικοί. Οι μεν υποστηρίζουν ότι οι λιμενικοί επιχειρούσαν να τους επαναπροωθήσουν. Οι δε λιμενικοί ότι προσπαθούσαν να τους βοηθήσουν. «Χάος» όπως σχολιάζουν κι οι ηθοποιοί. Εναν από τους επιζώντες είχαμε την ευκαιρία να τον δούμε μέσω Skype από το Οσλο. Εχασε την οικογένειά του. Θυμός και αδικία κυριαρχούν στην καρδιά του. Σκοπεύει να καταφύγει στην Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ. Τον λιμενικό που δέχτηκε να μιλήσει στους συντελεστές δεν τον είδαμε. Οι ηθοποιοί που τσακώνονταν, καθώς κανείς τους δεν θέλει να τον υποδυθεί, αναπαράστησαν τι συνέβη στο γραφείο του με όλα τα στερεότυπα ενός δημόσιου λειτουργού: λίγο χαλαρά, λίγο «δεν φταίμε εμείς, κάναμε ό,τι μπορούσαμε», ξύλινη γλώσσα όπου τα έβρισκε δύσκολα.

Για να ακολουθήσουν οι άγριες, κινηματογραφημένες σκηνές εντοπισμού μεταναστών στη θάλασσα από τις ελληνικές Αρχές και η μαρτυρία του φωτορεπόρτερ Γιώργου Μουτάφη, που κατέθεσε ότι παλιότερα έπαιρναν τα κουπιά, τη βενζίνη και τη μηχανή από τις λέμβους με τους μετανάστες και τους έστελναν ξανά στα τουρκικά ύδατα. Μετά το Φαρμακονήσι όμως οι λιμενικοί του εμπιστεύτηκαν ότι «μαζεύουν τα πάντα».

ΟΙ ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ. Και για όσους από τους θεατές δεν είχαν πειστεί για το τι περνάνε οι μετανάστες, η παράσταση είχε και διαδραστικό κομμάτι. Είκοσι επτά εθελοντές ανέβηκαν στη σκηνή και κλήθηκαν να χωρέσουν σε έναν χώρο 8 μ., όσο το μήκος της βάρκας, πριν ακούσουν την ηχογραφημένη κατάθεση του 18χρονου Σύρου Σραν που έχει καταδικαστεί σε 145 χρόνια φυλακή, καθώς θεωρήθηκε ως ο διακινητής των μεταναστών, παρά το γεγονός ότι δεν ήταν, όπως διαβεβαίωναν και οι υπόλοιποι επιβάτες. Ομως οι διερμηνείς, που δεν μιλούσαν τη γλώσσα των διασωθέντων, δεν βοήθησαν τον μοναδικό μη Αφγανό της βάρκας. Λόγο είχαν –μέσω της οθόνης –και δικηγόροι όπως η Ιωάννα Κούρτοβικ και η Μαρία Παπαμηνά. Ποιος έφταιξε; Για την έξυπνα στημένη παράσταση, που «δικαίωνε» τον λόγο των μεταναστών σε σύγκριση με εκείνο του επίσημου κράτους, η απάντηση ήταν σαφής. Το βέβαιο είναι ότι οι απαλλαγέντες λιμενικοί θα παραμείνουν για πάντα απαλλαγέντες. Οσο για την αλήθεια; Ισως να έχει καταλήξει ήδη σε έναν καταστροφέα εγγράφων, όπως εκείνος που «έφαγε» στο φινάλε όλα τα χαρτιά της παράστασης.

Τελευταία Νέα